Yüce kitabımız Kuran’a bir eğitimci gözüyle bakıldığında birçok ayetin insan eğitimiyle ilgili olduğu anlaşılır. Zaten islamın amacı da “iyi insan ve iyi müslüman” yetiştirmek değil midir?
Kur’an’ın eğitim metoduna baktığımızda önce sevdirme, teşvik etme , mükafatlandırma daha sonra da cezalandırma olduğu dikkatten kaçmamamaktadır. Bununla birlikte hitab ettiği kişiye göre seçtiği cümle de dikkatlerden kaçmamaktadır. Bu konuda Lokman suresinde, Hz.Lokman’ın oğluna hitab şekli ve tavsiyeleri günümüz eğitimcileri ve özellikle babalara rehberlik yapmaktadır. Hz. Lokman’ın oğluna tavsiyelerde bulunurken “Yavrum” veya “Oğulcuğum” şeklinde sevimli,nazik ve kibar bir ifade kullandığını görmekteyiz. Zira karşımızdaki insana bir şeyler anlatacağımız zaman ilk hitap cümlemiz çok önem arzetmektedir. Bu cümle şekli ya muhatabı uzaklaştıracak ve daha sonra söylenecek sözlerin tesirini olumsuz etkileyecek, ya da muhatabın dikkatini, ilgisini ve sevgisini çekecek ve vermek istediğimiz mesajın daha iyi anlaşılması ve kabullenilmesini sağlayacaktır. Bu hususu bu şekilde vurguladıktan sonra, bir babanın(veya bir eğitimcinin) yetişmekte olan bir gence ilk tavsiyeleri neler olmalıdır, bunları ayetler ışığında madde madde sıralayalım.
• Tevhid inancına dikkat çekilerek, Allah’a şirk koşulmaması gerektiği anlatılmalıdır. Doğru ve sağlam bilgilere dayalı bir Allah inancı günümüz neslinin birinci halledilmesi gereken problemidir.
• Ebeveynlere itaatin tavsiye edilmesi. Yine günümüzde aile yapısının sağlam sürdürülebilmesi için bu hususun da ne kadar önemli olduğu aşikardır. Ancak bu konuda dikkat çekilen bir konu “Allah’a isyan konusunda, insanlara itaat edilmemesidir”. Çünkü Hakk’ın hatırı alidir ve hiçbir kişinin veya zümrenin anlayışına feda edilemez.
• Yapılan iyiliğin ve kötülüğün ne kadar az miktarda da olsa(hardal tanesi kadar) ve dünya da gizlenmeye çalışılsa da, karşılığını mizan da görüleceği gerçeğinin öğretilmesi.
• Namazın tavsiye edilmesi ve yaş durumuna göre kılınışının öğretilmesi.
• İyiliği tavsiye ve emretmek. ( Emr-i bil-maruf)
• Kötülüklerden sakındırmak. (Nehy-i anil-münker)
• Başa gelenlere sabretmenin öğretilmesi
Yukarıdaki maddeler sıralandıktan sonra, bu hususların yapılabilmesinin azim ve kararlılık gerektiren işler olduğuna özellikle dikkat çekilmektedir.
• İnsanlara karşı kibirlenmemenin öğretilmesi
• Yeryüzünde çalımlı yürümemenin öğretilmesi
• Yürürken tabii olmanın öğretilmesi
• Konuşurken sesini alçak tutmanın öğretilmesi (Zira seslerin en çirkini eşeklerin sesidir.)
“Allah’ım bize bu dünyada ve ahirette iyilik ver ve bizi ateş azabından koru”( amin.)