Mevlana bir gün talebeleri ile gezmektedir. O esnada birbirleriyle oynaşan köpek yavrularını gösteren bir talebesi, “İnsanlar kardeşliği bunlardan öğrenmeli” der.

Mevlana, bu ham düşünceye şöyle bir cevap verir: “Aralarına bir kemik at kardeşliği o zaman görürsün” der.

Zaman akıp gidiyor, devirler ve insanlar birlikte değişiyor.Maalesef çağımız, ikiyüzlülükler çağı..

Hz. Mevlana’nın çağlar ötesinden, günümüze ulaşan önemli miraslarından biri, yedi öğüdüdür. Gerek ferdi, gerekse toplumsal, pek çok problemin reçetesi olan bu yedi altın öğüt şöyledir:

“Güneş gibi ol şefkatte, merhamette.

Gece gibi ol ayıpları örtmekte.

Akarsu gibi ol keremde, cömertlikte.

Ölü gibi ol öfkede, asabiyette.

Toprak gibi ol tevazuda, mahviyette.

Hoşgörülükte deniz gibi ol,

Ya olduğun gibi görün, ya göründüğün gibi ol.”

Şeytan, türlü vesveseler vererek insanların olduklarından farklı görünmelerine ve davranmalarına sebep olur. Mevlana’nın bu yedi öğüdü insanların çıkar ya da korku ile hareket ederek türlü hallere girmemesi gerektiğini öğütler.

Bu yedi öğüt ile dile getirilmek istenen şey insanın her şeyden önce dürüst olmasıdır. Bu dürüstlük, kişinin hem kendi içinde hem de dışarıya karşı doğru olmasını ifade eder. Mevlana doğruluğu bir başka şekilde

“Doğru olmayan şeyler yaptım deme, aksine doğruluğu tut.

O zaman, hiçbir eğrilik kalmaz.

Doğruluk Musa’nın asası gibidir; eğrilik ise, sihirbazların sihrine benzer.

Doğruluk ortaya çıkınca, onların hepsini yutar.” diyerek ifade eder.

Kısacası bizlere ikiyüzlülük yapmamayı neysek öyle görünmeyi tavsiye ediyor.insanın olduğu gibi görünmesi, göründüğü gibi olması başkalarını kandırmak gibi bir niyeti olmadığını; kendiyle barışık olduğunu, hayatından memnun olduğunu gösterir.

Mesela bazı insanlar vardır etrafında zengin, varlıklı insanlar yaşıyorsa kendilerini zengin rollerine sokar konuşmaları hal ve hareketleriyle başka kültüre aitmiş gibi davranmaya çalışırlar.

Insanların olduğundan farklı görünmeye çalışmalarının temelinde eziklik duygusunun da önemli bir yeri vardır.

Çünkü insanlar kendilerinde kusur gördüklerinde başkalarına benzemeye çalışır, onların kötü bir taklidi olmaya başlarlar.

Bu öyle bir hastalıktır ki bazen bırakın tek tek insanları bir milletin geneline bile yayılabilir.

Bu Hastalık, bulunduğu uzvu rahatsız eden, onun vazifesini gereği gibi icrâ etmesini engelleyen bir bozulmadır. Gözün hastalanması görmeyi, kulağın hastalanması işitmeyi, dilin hastalanması konuşmayı etkilediği gibi insanın idrâk ve şuur hastalığı da doğru düşünmeyi, hayat ve hâdiseleri doğru değerlendirmeyi etkiler. İdrâk ve şuuru bozan daha başka hastalıklar olsa da en ciddi hastalıklardan birisi, “ikiyüzlülük” diye ifade edebileceğimiz “nifak” hastalığıdır.

Yani menfaat ya da korku saikıyla olduğu gibi görünememe hastalığı.

Toprak, ibret almamız gereken ne güzel bir nimet… Ona çapa vurursun, sürersin, dilediğini ekersin ve o sana cömertliğin en güzeliyle karşılık verir.

Üstelik tevazunun en mükemmel örneğiyle serilir ayaklarımızın altına.

Peki bizler neden aslımız olan toprak gibi kötülüğe karşı iyilikler sunamıyoruz..?

Bize diken atana, neden gül uzatmıyoruz..? Neden bize yapılan kötülük karşısında öfkemizi bastırıp bir ölü gibi sakin kalmayı başaramıyoruz..?

Yoksa ibret gözüyle bakacak bir gönül gözümüz yok mu? Yoksa etrafımızda ibret alacak bir tabiat kalmadı mı? Hayır, hayır… Ümitsizliğe yer yok inancımızda.

Bakalım şu kâinata bir!… Bakalım etrafımıza, hâlâ öğrenemediysek hoşgörüyü, alçak gönüllülüğü; bakıp da ders alalım; onlardan öğrenelim bunları…

Hicbirimiz rol yaparak ” mış gibi yaşamaya ” çalışmamaliyiz.

insan ne ise öyle göstermeli kendini.

Olduğundan değişik bir kişiliğe bürünmeye çalışmak başkalarını aldatmaktan başka bir şey değildir.

Bu tür insanlar başkalarını aldattiklari gibi en çok da kendilerini kandırırlar.

Toplum bu tür insanlara saygi duymaz ve bu gibi insanları kenara iter.

Bu sebeple kendimizi olduğumuzdan farklı göstermeye çalışmamaliyiz.