Vergi ve Zekât İlişkisi!…

0

BEĞENDİM

0

Vergi ve Zekât İlişkisi,

Emlak Satışında Zekâtın Hesaplanması,

Zekâtın Ramazan Ayında Verilmesinin Nedenleri?

Giriş

Zekât, İslam’ın temel ibadetlerinden biridir ve belirli bir mal varlığına sahip olan Müslümanların, bu varlığın belirli bir kısmını ihtiyaç sahiplerine vermesiyle yerine getirilir. Zekâtın farz olması için, malın nisap miktarına ulaşması ve üzerinden bir yıl geçmesi gerekir.

İslami mali hükümler, Müslümanların hem dini hem de hukuki yükümlülüklerini bir arada nasıl yerine getireceklerini belirler. Bu bağlamda, zekât ve vergi gibi farklı mali yükümlülüklerin nasıl uygulanacağı sıklıkla sorgulanır. Özellikle emlak satışı gibi büyük çaplı işlemlerde, vergi ve zekâtın nasıl hesaplanacağı önemli bir konudur.

Ayrıca, zekâtın Ramazan ayında verilmesi de Müslümanlar arasında yaygın bir uygulamadır. Zekât, İslam’ın temel ibadetlerinden biridir ve belirli bir mal varlığına sahip olan Müslümanların, bu varlığın belirli bir kısmını ihtiyaç sahiplerine vermesiyle yerine getirilir. Zekâtın farz olması için, malın nisap miktarına ulaşması ve üzerinden bir yıl geçmesi gerekir.

Bu makalede, zekâtın farz olduğu mallar ve bu malların hangi kriterlere göre zekâta tabi olduğu, emlak satışında vergi ve zekâtın nasıl uygulanacağı ve zekâtın neden Ramazan ayında verildiği, İslami hükümlere göre durumu ve yeri incelenecektir.

1. Altın, Gümüş ve Nakit Para
   Altın, gümüş ve nakit para, zekâtın farz olduğu temel mallardandır. Günümüzde kullanılan kâğıt para ve dijital paralar da bu kapsamda değerlendirilir. Bu mallar, nisap miktarına ulaştığında ve üzerinden bir yıl geçtiğinde zekâta tabi olur.
2. Altın ve gümüş, İslam’ın ilk dönemlerinden beri zekâta tabi mallar olarak kabul edilmiştir. Günümüzde nakit para ve dijital paralar da bu kapsamda değerlendirilir. Nisap miktarı, altın için 85 gram, gümüş için 595 gram olarak belirlenmiştir. Nakit paralar ise bu değerlere göre hesaplanır.

2. Ticaret Malları
Ticaret amacıyla elde bulundurulan mallar da zekâta tabidir. Bu mallar, arazi, araçlar, su pompalama makineleri veya diğer ticari eşyalar olabilir. Ticaret mallarının zekâtı, piyasa değerleri üzerinden hesaplanır.

Ticaret malları, kâr elde etmek amacıyla alınıp satılan her türlü malı kapsar. Bu malların zekâtı, nisap miktarına ulaşmaları ve üzerinden bir yıl geçmesi durumunda farz olur. Zekât, malın piyasa değeri üzerinden hesaplanır.

3. Tarım Ürünleri ve Meyveler
   Topraktan elde edilen ürünler ve meyveler de zekâta tabidir. Bu ürünler, hurma, üzüm, buğday, arpa, pirinç gibi temel gıda maddelerini kapsar. Tarım ürünlerinin zekâtı, ürünün hasat edilmesi ve nisap miktarına ulaşması durumunda farz olur.

Tarım ürünlerinin zekâtı, ürünün cinsine ve sulama yöntemine göre değişir. Eğer ürün yağmur veya doğal kaynaklarla sulanıyorsa, zekât oranı %10’dur. Eğer ürün elle veya makineyle sulanıyorsa, zekât oranı %5 olarak belirlenmiştir.

4. Hayvanlar (İnek, Koyun, Keçi ve Deve)
   Otlayan hayvanlar da zekâta tabidir. Bu hayvanlar, inek, koyun, keçi ve deve gibi büyükbaş ve küçükbaş hayvanları kapsar. Hayvanların zekâtı, belirli sayıya ulaşmaları durumunda farz olur.

Hayvanların zekâtı, türlerine ve sayılarına göre belirlenir. Örneğin, 40 koyun için bir koyun zekât olarak verilir. Develer için ise farklı sayı aralıklarında farklı zekât miktarları belirlenmiştir.

5. Zekâta Tabi Olmayan Mallar
   Kişisel kullanım için bulunan eşyalar, zekâta tabi değildir. Örneğin, evde kullanılan mobilyalar, binek araçları, ikamet edilen evler ve kiracıların kullandığı binalar zekâta tabi değildir.

Zekât, kişinin ticari amaçla elde tuttuğu veya gelir elde etmek için kullandığı mallar üzerinden farz kılınmıştır. Kişisel kullanım için bulunan eşyalar, zekât kapsamına girmez. Ancak, bu eşyaların kira geliri varsa, bu gelir zekâta tabi olabilir.

6. Vergi ve Zekâtın Temel Prensipleri
Zekât, İslam’ın beş temel şartından biridir ve belirli bir mal varlığına ulaşan Müslümanların, bu varlığın belirli bir kısmını ihtiyaç sahiplerine vermesiyle yerine getirilir. Vergi ise, devletin yasalarla belirlediği ve vatandaşların ödemekle yükümlü olduğu mali bir yükümlülüktür. Her iki kavram da bireyin mal varlığı üzerinden hesaplanır, ancak amaçları ve uygulanış şekilleri farklıdır.

7. Emlak Satışında Vergi Yükümlülüğü
Emlak satışı gerçekleştiren bir tüccar, satıştan elde ettiği kâr üzerinden devlete vergi ödemekle yükümlüdür. Örneğin, bir emlak satışında %35 oranında vergi ödenmesi gerekiyorsa, bu vergi satış kârının bir kısmını oluşturur. Vergi, yasal bir zorunluluk olduğu için, satıcının mal varlığından düşülmesi gereken bir yükümlülüktür.

8. Zekâtın Hesaplanmasında Verginin Rolü
Zekât, kişinin sahip olduğu nisap miktarındaki mal varlığı üzerinden hesaplanır. Ancak, zekâtın hesaplanmasında kişinin borçları ve yükümlülükleri dikkate alınır. Bu bağlamda, emlak satışında ödenmesi gereken vergi, kişinin sabit bir borcu olarak kabul edilir. Dolayısıyla, zekât hesaplanırken, satış kârından vergi miktarı düşülür ve kalan miktar üzerinden zekât verilir.

Örneğin, bir emlak satışından 100.000 TL kâr elde eden bir kişi, %35 oranında vergi ödemekle yükümlüdür. Bu durumda, 35.000 TL vergi olarak ödenir ve geriye 65.000 TL kalır. Zekât, bu 65.000 TL üzerinden hesaplanır.

Kur’an-ı Kerim’de zekâtın önemi şu ayetle vurgulanır:
خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَكِّيهِمْ بِهَا
“Onların mallarından zekât al; bununla onları temizlemiş ve arındırmış olursun.” (Tevbe Suresi, 103)
Bu ayet, zekâtın malı temizleyip arındıran bir ibadet olduğunu belirtir. Vergi ise, yasal bir yükümlülük olarak zekât hesaplanırken dikkate alınır.

9. Zekâtın Verilme Zamanı
Zekâtın verilme zamanı, kişinin nisap miktarına ulaşması ve üzerinden bir yıl geçmesiyle belirlenir. Eğer zekâtın ödenmesi gereken zaman, verginin ödenmesinden önce geliyorsa, zekâtın vergi düşüldükten sonra kalan miktar üzerinden hesaplanması gerekir. Bu, zekâtın adil bir şekilde hesaplanmasını sağlar ve kişinin hem dini hem de hukuki yükümlülüklerini yerine getirmesine olanak tanır.

10. Zekâtın Ramazan Ayında Verilmesinin Nedenleri
Zekâtın Ramazan ayında verilmesi, İslami gelenekte köklü bir uygulamadır. Bu uygulamanın nedenleri şunlardır:

a. Ramazan Ayının Manevi Atmosferi
Ramazan ayı, İslam dininde büyük bir manevi öneme sahiptir. Bu ay, oruç ibadetiyle birlikte, Müslümanların Allah’a yakınlaştığı, tövbe ettiği ve hayır işlerine daha fazla yöneldiği bir aydır. Zekât, bir malî ibadet olmasının yanı sıra, sosyal dayanışma ve yardımlaşmayı da teşvik eder. Ramazan ayının manevi atmosferi, zekât vermeyi daha anlamlı ve değerli kılar.

b. Sevabın Katlanması
Ramazan ayında yapılan ibadetlerin ve hayır işlerinin sevabı, diğer aylara göre daha fazladır. Hadis-i şeriflerde, Ramazan ayında yapılan iyiliklerin ve ibadetlerin sevabının katlandığı belirtilir.
«مَنْ تَطَوَّعَ فِيهِ بِخَيْرٍ كَانَ كَمَنْ أَدَّى فَرِيضَةً فِيمَا سِوَاهُ»
“Ramazan ayında bir hayır işleyen, başka aylarda bir farzı yerine getirmiş gibi sevap kazanır.” (İbn Huzeyme, Sahih)
Bu nedenle, Müslümanlar zekâtlarını bu ayda vererek, hem farz olan bir ibadeti yerine getirir hem de daha fazla sevap kazanma fırsatı bulur.

c. Fakirlerin İhtiyaçlarının Karşılanması
Ramazan ayı, özellikle fakir ve muhtaçlar için büyük bir öneme sahiptir. Bu ayda, iftar ve sahur gibi öğünlerde fakirlerin ihtiyaçlarının karşılanması, Müslümanların önemli bir sorumluluğudur. Zekâtın Ramazan ayında verilmesi, fakirlerin bu ihtiyaçlarının giderilmesine katkıda bulunur ve toplumsal dayanışmayı güçlendirir.

d. Zekâtın Farz Olma Şartları ve Ramazan
Zekâtın farz olması için, nisap miktarı mal varlığına sahip olmak ve bu varlığın üzerinden bir yıl geçmesi gerekir. Ramazan ayı, birçok Müslüman için mal varlığının değerlendirildiği ve zekâtın hesaplandığı bir zaman dilimidir. Bu nedenle, zekâtın bu ayda verilmesi, hesaplama ve ödeme sürecini kolaylaştırır.

e. Toplumsal Bilinç ve Yardımlaşma
Ramazan ayı, Müslümanlar arasında yardımlaşma ve dayanışma bilincinin en üst düzeye çıktığı bir aydır. Zekâtın bu ayda verilmesi, toplumda fakirlerin ihtiyaçlarının karşılanmasına ve sosyal adaletin sağlanmasına katkıda bulunur. Ayrıca, bu uygulama, zekâtın toplumsal bir sorumluluk olduğunu hatırlatır.

f. Zekâtın Ramazan Dışında da Verilebileceği
Zekâtın Ramazan ayında verilmesi yaygın bir uygulama olsa da, zekâtın farz olma şartlarını taşıyan herhangi bir zamanda verilmesi de caizdir.

Zekâtın verilme zamanı, kişinin mal varlığının üzerinden bir yıl geçmesiyle belirlenir.

Bu süre Ramazan ayına denk gelmiyorsa, zekâtın başka bir zamanda verilmesi gerekir.

Ancak, Ramazan ayının fazileti nedeniyle, birçok Müslüman zekâtını bu ayda vermeyi tercih eder.

Sonuç ve Değerlendirme

İslami hükümler, Müslümanların mali yükümlülüklerini yerine getirirken adalet ve dengeyi gözetmelerini öngörür. Emlak satışında vergi ve zekâtın birlikte nasıl uygulanacağı, bu dengenin bir örneğidir. Vergi, yasal bir zorunluluk olarak mal varlığından düşülmeli ve zekât, kalan miktar üzerinden hesaplanmalıdır.

Ayrıca, zekâtın farz olduğu malların doğru bir şekilde belirlenmesi ve zekâtın Ramazan ayında verilmesi, bu ibadetin manevi değerini artırır ve toplumsal dayanışmayı güçlendirir.İslami hükümler, Müslümanların mali yükümlülüklerini yerine getirirken adalet ve dengeyi gözetmelerini öngörür.

Emlak satışında vergi ve zekâtın birlikte nasıl uygulanacağı, bu dengenin bir örneğidir. Vergi, yasal bir zorunluluk olarak mal varlığından düşülmeli ve zekât, kalan miktar üzerinden hesaplanmalıdır. Bu yaklaşım, hem dini hem de hukuki sorumlulukların eksiksiz yerine getirilmesini sağlar. Ayrıca, zekâtın Ramazan ayında verilmesi, bu ibadetin manevi değerini artırır ve toplumsal dayanışmayı güçlendirir.