Suda neden buruşuruz?

0

BEĞENDİM

0

Suda uzun süre kalındığında ellerin buruşmasının nedeninin, derinin sünger gibi suyu emmesinden kaynaklandığı düşünülürdü.

Aslında insanoğlunun bu özelliğinin yeni bir yeteneğe sebep olduğu belirlendi. Suda uzun süre kalındığında parmakların buruşması derinin süngerimsi özelliğinden değil, ıslak nesneleri daha iyi kavrayabilmesi içindir.

İngiliz ”Biology Letters” dergisinde yayımlanan araştırmaya göre; İngiltere’deki Newcastle Üniversitesi’nden bilim adamlarının araştırması buruşmuş parmakların ıslak durumlarda daha iyi kavrama sağladığını gösterdi. Araştırmacılar bunu,  araçların daha iyi yol tutmasını sağlayan lastiklerdeki tırtıklara benzetti.

Araştırmada gönüllülerden önce elleri kuruyken farklı boyutlardaki misketleri tutmaları istendi. Daha sonra bilim adamları bu işlemi gönüllülere ellerini 30 dakika sıcak suda beklettikten sonra yaptırdı. Katılımcıların parmakları buruşmuşken ıslak misketleri daha çabuk yakaladıkları görüldü.

Araştırmacılar, sinir sisteminin bir süre ıslak kalındığını anlamasından sonra parmak uçlarındaki kan damarlarını daha ince hale getirdiğini, parmakların hacminin azaldığını ancak aynı boyutta kaldığı için derinin büzüldüğünü belirtti.

Eğer hücrelerin sahip olduğundan daha az yoğunlukta ya da daha az tuz çözeltisinin olduğu suya girilirse, su osmoz yöntemiyle vücuda emilir. Bu da derideki hücrelerin şişmesine sebep olur. Hücreler alt tabakadaki dokulara bağlı olduklarından deri bu duruma uyum sağlayabilmek için buruşur.

Osmoz nedir?

Osmoz, çözücü maddelerin az yoğun ortamdan çok yoğun ortama, seçici geçirgen bir zardan enerji harcanmadan geçişidir.

Canlı sistemlerde çözücü madde su olduğu için, biyoloji biliminde osmoz terimi ile kastedilen, suyun az yoğun ortamdan çok yoğun ortama seçici geçirgen bir zardan enerji harcanmadan geçişidir. Bu tanımda, seçici geçirgen zardan kasıt, çözünenleri geçirmeyen fakat çözücüleri geçiren bir zardır. 

Mesela; bir kap yarı geçirgen bir zarla iki kısma bölünüp bir tarafa boyalı su, diğer tarafa da şekerli su konsa, biraz sonra renkli suyun zardan geçerek şekerli suya karıştığı görülür. Şeker molekülleri, zardan geçemeyecek kadar büyük oldukları için kendi bölgelerinde kalır. Osmozda esas geçiş, daha seyreltik olan çözeltiden daha konsantre olan çözeltiye doğru olur.