SİLMEDEN AŞABİLMEK!

0

BEĞENDİM

0

Çizgiyi Kısalt!
Büyük bir Japon bilgesi, deniz kenarında kumlar üzerinde oturmuş, meditasyon halindedir. Delikanlının biri, ona yaklaşır ve der ki:

• “Lütfen beni öğrencin olarak kabul et.”
  Bilge, parmağıyla kumların üzerinde düz bir çizgi çeker;
• “Çizgiyi kısalt” der.
  Genç, avuçlarıyla çizginin yarısını siler.
  Bilge der ki:
• “Git, öğren de gel!”
  Aradan bir ay geçtikten sonra delikanlı tekrar gelir. Bilge, yine bir çizgi çizer:
• “Kısalt!” der.
  Delikanlı, bu kez çizginin yarısını avucu ve dirseğiyle kapatır. Bilge, onu da kabul etmez:
  -Git, öğren de gel!
  İki ay sonra delikanlının yanına geldiğini gören Bilge, tekrar kumların üzerine bir çizgi çeker ve onu kısaltmasını ister.
  Delikanlı:
• “Çok düşündüm ama bulamadım. Siz kısaltın!”
  Bilge, çizginin yanına daha uzun bir çizgi çeker:
• “Şimdi kısaldı.” der…

Bu hikaye, Japon kültüründe gelişmenin, ilerlemenin yolunu gösteren sırlardan biridir. Düşmanlığa ve diğer insanlarla boğuşmana hiç gerek yok, çünkü sen olgunlaşıp ilerlediğinde onlar kendiliğinden yenilgiye uğrar, geride kalır… Aşağıda, paylaştığınız hikâyeyi derinleştirip felsefi ve kültürel bağlamlarla zenginleştiren bir makale yer almaktadır:

Çizgiyi Kısaltmak”: Japon Bilgeliğinde Gelişimin Sessiz Gücü

Bu makalede, Japon kültüründe önemli bir yeri olan “çizgiyi kısaltma” hikâyesi üzerinden bireysel gelişim, kıyaslama, rekabet ve olgunlaşma kavramları ele alınmaktadır. Meditasyon ve Zen öğretisinin temel ilkeleriyle ilişkilendirilerek, insanın kendi potansiyeliyle çatışmadan nasıl gelişebileceği açıklanmaktadır. Hikâye aynı zamanda evrensel ahlaki ilkelere ve İslamî tasavvufi bakış açılarına da kapı aralar.

Japon bilgeliği, sade ama derin anlamlar içeren hikâyelerle doludur. Bunlardan biri de bir bilge ile bir öğrencinin arasında geçen “çizgiyi kısalt” hikâyesidir. Yüzeyde basit görünen bu kıssa, özünde insanın kendini başkalarıyla kıyaslamadan, doğrudan müdahale etmeden nasıl gelişebileceğini anlatan evrensel bir ders barındırır.

Hikâyenin Özeti

Bir genç, bilgeliği öğrenmek için bir ustaya başvurur. Usta, kum üzerine bir çizgi çeker ve gence onu “kısaltmasını” ister. Genç, ilk etapta çizgiyi fiziksel olarak silerek küçültmeye çalışır. Bu doğrudan müdahale biçimi başarısız olur. Zaman geçtikçe genç düşünsel olarak gelişir ama çözümü hâlâ silmekte arar. En sonunda usta, çizginin yanına daha uzun bir çizgi çizer. Önceki çizgi artık olduğundan daha kısa görünmektedir. Bilgelik, bazen yok ederek değil, büyüterek kazanılır.

Derin Anlamlar

1. Kıyaslamanın Dönüştürücü Gücü

Bu hikâye, kıyaslamanın dışsal bir yıkım yerine içsel bir gelişim aracı olabileceğini gösterir. Başkalarının değerini küçültmeye çalışmak yerine, kendimizi büyütmemiz daha etik ve kalıcı bir yoldur. Tasavvufta da benzer bir anlayış vardır: “Kendini bilen, Rabbini bilir.” Gerçek mücadele dışarıda değil, içeridedir.

2. Zihin ve Eylem Arasındaki Uyum

Delikanlının ilk iki girişiminde zihinsel gelişim, fiziksel eylemle çelişmektedir. Fakat nihai çözümde düşünceyle eylem arasında tam bir uyum yakalanır: Silmek yerine var olanı aşmak. Bu, Zen düşüncesindeki “yol” (do) felsefesine de uygundur. Gelişim bir anda değil, sürecin kendisinde saklıdır.

3. Barışçıl Rekabet Anlayışı

Hikâye, “karşı tarafı küçülterek değil, kendini büyüterek üstün ol” mesajını verir. Bu, özellikle günümüz dünyasında yaygın olan “kazanan-kaybeden” yaklaşımına güçlü bir alternatif sunar. Japon kültüründe sıkça rastlanan “rekabetten doğan öğrenme” anlayışı da bunu destekler.

4. Evrensel ve Manevi Bağlam

Bu hikâye sadece Japonya’ya özgü değildir. İslam kültüründe de benzer bir örnek Hz. Ali’nin (ra) şu sözüyle ifade bulur: “Gerçek zafer, nefsini yenendir.”

Benzer şekilde Kur’an’da şöyle buyrulur:وَلَا تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَلَا السَّيِّئَةُؕ اِدْفَعْ بِالَّتٖي هِيَ اَحْسَنُ “İyilikle kötülük bir olmaz. Sen kötülüğü en güzel olanla sav.”(Fussilet, 34)

Burada da mücadele doğrudan karşıya değil, kendini aşarak verilir.

“Çizgiyi kısalt” hikâyesi, basit ama etkili bir metaforla bize şunu öğretir: Gerçek değişim, başkalarını silerek değil; kendimizi geliştirerek, büyüterek sağlanır. Ustalık ve bilgelik, ne kadar görünmezse o kadar derindir. Bu yaklaşım, sadece bireysel gelişim için değil, toplumsal barış ve ahlaki bir yaşam için de temel ilkelerden biridir.

—

Kaynakça

• Suzuki, D.T. (1970). *Zen ve Japon Kültürü*. New York: Princeton University Press.

• Al-Ghazali, I. (2000). *İhyâ-u Ulûmiddîn*. Dârü’l-Fikr.

• Tokitsu, K. (2003). *Miyamoto Musashi: His Life and Writings*. Shambhala Publications.

• Kur’an-ı Kerim, Fussilet Suresi, 41:34.

• Hz. Ali (ra) sözlerinden derlemeler.