Oruç, güzel huyları edinmede ve kötü huy ve davranışlardan arınmada pek etkili olan önemli bir ibadettir. Müslümanlar, asırlar boyu dinleriyle iftihar etmiş ve onun rehberliğinde, imrenilen ve özlenen üstün bir ibadet ve sosyal hayatı, oruç ve diğer ibadetleriyle kazanmış ve yaşamışlardır.

Müslüman olmanın beş temel şartından biri olan Ramazan orucu, şartlarını taşıyan her Müslümana farzdır.

Ramazan orucunun muhkem/kesin bir farz olduğu kitap yani Kur’an, sünnet ve icma’-ı ümmet/müslümanların görüş birliği ile sabittir. Çünkü Ramazan orucunu tutmayı Allah (c.c) emretmiş, Peygamber (s.a.v) de, bütün hadis ve fıkıh kaynaklarında yer alan hadisleriyle Ramazan orucunun farz olduğunu haber vermiş ve İslam alimleri ve mezhep imamları Ramazan ayında, şartlarını taşıyan her müslümanın oruç tutmasının kendisine farz olduğu görüşünde ittifak etmişlerdir.

### ORUÇ, KÖTÜ HUY VE DAVRANIŞLARDAN ARINDIRIR

Oruç, güzel huyları edinmede ve kötü huy ve davranışlardan arınmada pek etkili olan önemli bir ibadettir. Müslümanlar, asırlar boyu dinleriyle iftihar etmiş ve onun rehberliğinde, imrenilen ve özlenen üstün bir ibadet ve sosyal hayatı, oruç ve diğer ibadetleriyle kazanmış ve yaşamışlardır.

Ramazânı ihyâ etmek için onda oruç tutmak kaçınılmazdır. Bu büyük ibadet bize, dünyâda fânî nîmetleri elinden alınacak bir âhiret yolcusu olduğumuzu hatırlatır. Bâzı fânî nîmetlerden mahrum kalmakla gerçekleşen oruç ibadeti, nefis terbiyesinin önemli sebeplerinden biridir. Öncelikle orucun çok önemli bir ibadet olduğunun farkında olmak gerekir. Peygamberimiz (a.s), Ebû Ümâme (r.a)’ye “oruç, misli olmayan bir ibadettir” buyurdu.

Sahur yapma konusunda “Bir yudum su ile dahî olsa sahur yapınız” ve “Sahur yemeği yiyin, zîrâ sahurda bereket vardır” hadislerini unutmamak lazımdır.

### HELALİNDEN YEMEK

Hacı Bektâş-ı Velî kimdir?

Yeme-içme gibi helâllerin bile bir riyâzat içinde kullanıldığı Ramazan orucu, bize, haram ve şüphelilerden ne kadar büyük bir titizlikle sakınmamız gerektiğini hatırlatır.

Gerçekten oruç; nîmetlerin kadrini bildiren, hamd ve şükre sevk eden, yoksulların hâlinden anlamayı öğreten, muhtaçların gizli feryatlarına karşı gönüllerde merhamet akisleri uyandıran; şefkat, merhamet ve yardım hissini canlandıran ulvî bir kulluk şuurudur. Gönüllerdeki dünyalıklara aşırı bağlanma hissini ve mala-mülke köle olma istek fırtınalarını dindirir ve sabır meziyetini öğretir.

Oruçlu, söz ve davranışlarına dikkat eder, onlara haram ve yasak karıştırmaz, hatta muhatab olduğu yersiz hareketlere ayniyle karşılık vermez. Nitekim hadîs-i şerîfte şöyle buyrulur: “Hiçbiriniz oruçlu olduğu gün çirkin söz söylemesin ve kimse ile çekişmesin. Eğer biri kendisine söver veya çatarsa «ben oruçluyum» desin. (Aynı şekilde karşılık vermesin)”. (Buhârî, Savm, 9)

Oruçlu bilir ki, böyle bir çirkinliğe bulaşması, tuttuğu orucun rûhâniyyetini zedeler ve feyzini zâyi eder. Bu hususta her zaman takınmamız gereken tavrı, yüce Rabbimiz şöyle beyân etmektedir: “Rahmân’ın (has) kulları onlardır ki, yeryüzünde tevâzû ile yürürler ve kendini bilmez kimseler onlara laf attığında (incitmeksizin) «Selâm!» derler (geçerler).” (el-Furkân, 63) “Selam derler” demek, kendilerine kırıcı laf atanlara, eziyet edici kelamdan salim/uzak olan sözle karşılık verirler, demektir.

İmam Gazzali, “orucun sırları” başlığı altında, orucun sadece açlık ve susuzluktan ibaret olmaması gerektiği söyler. Yemekten, içmekten ve cinsel ilişkiden uzak durmanın yanında, söz ve davranışlarımıza da dikkat ederek ve büyük bir ibadet içinde olduğumuzun şuuruna vararak Ramazanımızı manevi bir mutluluk deryasına dönüştürebileceğimizi unutmamalıyız.