Muhteşem mimarisiyle Bursa Ulu Camii

0

BEĞENDİM

0

**Bursa Ulu Camii** 1396 yılında Osmanlı sultanlarından Yıldırım Bayezıt Han tarafından yaptırılmıştır. Dört yıldan kısa bir sürede, 1399 yılında tamamlanmıştır. Bursa’da inşa edilen padişah **cami**lerinin dördüncüsüdür.

**Özellikleri**

**Ulu Camii**’yi diğer büyük **cami**lerden ayıran dört ana özellik vardır.

• Osmanlı’da yapılan ilk CAMİ’İ KEBİR olması.

• 20 kubbeli olması.

• İçinde büyük bir şadırvana sahip olması.

• Çok zengin Hat Sanatı örneklerine sahip olması.13 ayrı yazı karakteri ile, 41 ayrı hattat tarafından yazılmıştır; askılı ve sabit toplam 192 hat levhası bulunan **cami **bir nevi Hat Sanatları Müzesi gibidir. (Şu anda 9 ayrı yazı karakteri ve 21 sanatkarın 132 adet yazısı bulunmaktadır.)

**
Teknik Bilgiler**

• Mimarı Ali NECCAR’ dır.

• Duvar kalınlıkları yer yer 2 metreden fazladır.

• 3165.5m2 iç alana sahiptir.

• 3 ana kapısı vardır. Bunların dışında 1740 yılında açılan 200 yıldan fazla kullanıldıktan sonra kapatılan, Hünkar Kapısı olarak adlandırılan kapı da 4. kapı olarak kullanılmıştır.

• 2 minaresi bulunan caminin batıdaki minaresine iki ayrı yol ile çıkılır. Batı minaresi **Ulu Camii**’nin inşaatı ile birlikte yapılan minaredir. Doğu minare, kaidesinin oturacağı yerde Emir Han’ın ahırları bulunduğu ve bu yer Orhangazi Vakfına ait olduğu için cami inşaatı ile birlikte yapılamayan bu minare daha sonraki yıllarda Çelebi Mehmet Han tarafından yaptırılmıştır. Bu gecikme Yıldırım Beyazıt Han’ın hukuka saygıdaki hassasiyetini gösteren bir hadisedir.

• En büyük hasarı 1855 zelzelesinde görmüş, 17 kubbesi yıkılmıştır.

• En son tadilat 1951-59 yılları arasında yapılmıştır.

**Hüsnü-Hat Teşhirgahı**

**Ulu Camii**’deki levhalarda en çok **Allah** (c.c.) isimleri, ayetler, Hadis-i şerifler ve kibar sözler vardır. Bunlar iman, amel, cömertlik, fedakarlık, sabır, şükür, istişare, adalet, idare, **namaz**, hac, miraç gibi bir çok konulardan bahsetmektedir.

**Şadırvan**

Şadırvanda ki havuz daha sonraki yıllarda İstanbul’dan Bursa’ya siyasi sürgün olarak gelen Kara Çelebizade Abdülaziz Efendi tarafından yaptırılmıştır. Seyyah Evliya Çelebi 1640’lı yıllarda suyu Uludağ’dan gelen bu güzel havuzun içinde alabalıkların yüzdüğünden bahsetmektedir. Suyu en tepeden tek merkezden kaynayan bu şadırvanda su, havuza dökülürken **Allah**’ı tesbih edercesine 33 ayrı yerden akmaktadır. Havuzun üzerindeki kubbenin camekan olması **Ulu Camii**’yi aydınlatması açısından çok büyük katkı sağlamaktadır. Ayrıca bu camekanlı bölgenin en tepesinin açık olması hava sirkülasyonu bakımından bir klima vazifesi görmektedir. **Cami **şadırvanının yapımıyla ilgili bazı rivayetler vardır. Bu rivayetelerden birisi şöyledir; **Ulu Camii**’nin yapımı için bazı yerlerin kamulaştırılması gerekir. Şadırvanın bulunduğu yer ise **Musevi **bir kadına aittir. Kadın ilk etapta arazisini vermek istemez. Ancak gördüğü bir rüyadan çok etkilenir. Rüyasında tüm insanların aynı yöne koştuklarını görür. Merakla nereye gittiklerini sorduğunda ‘**Cennete**’ cevabını alır. O da koşmak ister fakat arazisini vermediği için kendisine engel olurlar. Ertesi gün kadın arazisini, şadırvan yapılması şartı ile verir.

.jpg)

**Meşhur VAV harfi**

• **Ulu Camii**’nin her duvarında **VAV** harfleri yazılıdır. 

• Halk arasında Hızır Aleyhisselam’ın bu **vav **harfinin önünde namaz kıldığı rivayeti yaygındır.

• Tezhib sanatı ile süslenmiş ve ucuna Lale motifi işlenmiştir. Lale süsleme sanatında **Allah**’ı c.c. sembolize eder.

• Vav harfi, Vahidiyet, Vahdaniyeti ihtiva etmesi yönüyle de **Allah**’ın birliğini ifade eder.

.jpg)

**Tarihi Minberin Özellikleri**

Minber bütünüyle kainatı sembolize ediyor. Minberin giriş kapısının üzerindeki kitabede altın yaldızla Osmanlıca olarak, ‘Yıldırım Beyazıt Han tarafından hicri 804 (miladı 1402) yılında yaptırılmıştır’ ibaresi yer alıyor. Sarmaşık motifleriyle süslü olan tırabzanların sağ çıkış ikinci kolonu üzerinde süsleme motifine uygun sülüs tarzda yazılmış, Devaklı Abdülaziz oğlu Mehmet işi ibaresi dikkat çekiyor. Sanatkarın bu imzası son yıllarda fark edildi. 

Minberin doğu cephesinde, biri dar dikdörtgen, diğeri alanı daha geniş üçgen biçiminde, bir diğeri en altta şerit halinde uzanan taşıyıcı dolap serisi banko olmak üzere birbirine bitişik üç kompozisyon alanı bulunuyor. Üçgen ve dikdörtgen yüze ikisi birlikte Güneş Sistemi’nin kabartma formlarla işlendiği bir alan var. Gezegenlerin her biri yörünge hareketleriyle birlikte küresel kabartma motifler halinde Güneş’e olan uzaklık ve aralarındaki büyüklük karşılaştırmaları da verilerek olması gereken yerlerde. Gezegenler, Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün, Pluto şeklinde olan Güneş’e uzaklık sıralaması da doğru. Büyüklük mukayesesi de baz alındığında Dünya’dan elli bin defa daha büyük olan Güneş, büyük bir ustalıkla mükemmel şekilde işlenmiş durumda. Anlaşılacağı üzere dünyanın yuvarlak olup olmadığının bile tartışıldığı bir devirde bir ahşap işçisi bile o dönemde bilinen tüm gezegenleri rastgele bir yıldız olarak değil, güneş sistemimizdeki birer gezegen olarak işlemiştir.