Lokman Suresi 18. Ayetin Tefsiri…

0

BEĞENDİM

0

İbn Kesir ve Taberi’ye Göre Lokman Suresi 18. Ayetin Açıklaması

Lokman Suresi’nin 18. ayeti, insan ilişkilerinde kibirden uzak durmayı, alçakgönüllü olmayı ve yeryüzünde böbürlenerek yürümeyi yasaklayan önemli bir mesaj içerir. Ayet, “وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحًا ۖ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ” ”İnsanlara karşı yüzünü çevirme ve yeryüzünde böbürlenerek yürüme. Şüphesiz Allah, kendini beğenmiş ve övünen kimseleri sevmez”(Lokman, 18)şeklindedir. Bu makalede, İbn Kesir ve Taberi tefsirlerine dayanarak ayetin anlamını ve pratik mesajlarını inceleyeceğiz.

1. “وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ” (İnsanlara Karşı Yüzünü Çevirme)

Ayetin ilk kısmı, insanlara karşı kibirlenmeyi ve onları küçümsemeyi yasaklar. “صعر” (Sair) kelimesi, develerin boyunlarında görülen bir hastalıktır. Bu hastalık, devenin boynunu eğmesine ve başını çevirmesine neden olur. Bu durum, kibirlenen insanın tavrına benzetilmiştir[^1^]. İbn Kesir, bu davranışın insanları hor görmek ve büyüklenmek anlamına geldiğini belirtir. Peygamberimiz (s.a.v.), “Kardeşinle karşılaştığında yüzünü ona doğru gülümseyerek çevir” buyurarak, insanlara karşı nazik ve alçakgönüllü olmanın önemini vurgulamıştır[^2^].

Taberi ise, bu ayetin insanlara karşı kibirlenmeyi ve yüz çevirmeyi yasakladığını ifade eder. İbn Abbas’tan rivayetle, “Bu ayet, insanlara karşı kibirlenmeyi ve onları hor görmeyi yasaklar” denilmiştir[^3^]. Mücahid, İkrime ve diğer müfessirler de bu ayeti, insanlara karşı kibirlenmeyi ve yüz çevirmeyi yasaklayan bir emir olarak yorumlamışlardır[^4^].

2. “وَلَا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحًا” (Yeryüzünde Böbürlenerek Yürüme)

Ayetin ikinci kısmı, yeryüzünde kibirli ve gururlu bir şekilde yürümeyi yasaklar. “مرح” (Merah), kibirli ve gururlu bir tavırla yürümeyi ifade eder. Bu davranış, insanın kendini beğenmişliğini ve başkalarına karşı üstünlük taslamasını gösterir[^5^]. İbn Kesir, bu tür davranışların Allah’ın hoşnut olmadığı davranışlar olduğunu belirtir.

Taberi de, “مرح” kelimesinin kibirli ve gururlu bir tavırla yürümek anlamına geldiğini vurgular. Katade’den rivayetle, “Bu ayet, kibirlenmeyi ve böbürlenmeyi yasaklar. Allah, kendini beğenmiş ve övünen kimseleri sevmez” denilmiştir[^6^]. Bu yasak, insanın kendini başkalarından üstün görmesine neden olan her türlü davranışı kapsar.

3. “إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ” (Allah, Kendini Beğenmiş ve Övünen Kimseleri Sevmez)

Ayetin son kısmı, Allah’ın kendini beğenmiş ve övünen kimseleri sevmediğini açıkça belirtir. “مختال” (Muhtal), kendini beğenmiş ve kibirli olan kişiyi ifade ederken, “فخور” (Fahur), başkalarına karşı övünen ve kendini üstün gören kişiyi tanımlar[^7^]. İbn Kesir, bu tür davranışların Allah’ın hoşnut olmadığı davranışlar olduğunu vurgular.

Taberi de, bu ayetin kibirli ve övünen kimseleri yasakladığını belirtir. Mücahid’den rivayetle, “Bu ayet, kibirli ve övünen kimseleri yasaklar. Allah, bu tür davranışlardan hoşlanmaz” denilmiştir[^8^]. Bu ifade, müminlerin kibirli davranışlardan uzak durmaları ve alçakgönüllü olmaları gerektiğini hatırlatır.

4. Ayetin Mesajları

Bu ayet, müminlere insan ilişkilerinde kibirden uzak durmalarını, alçakgönüllü olmalarını ve yeryüzünde böbürlenerek yürümemelerini öğütler. Günümüz toplumlarında kibir, kendini beğenmişlik ve başkalarını küçümseme gibi davranışlar sıkça görülmektedir. Bu tür davranışlar, toplumsal ilişkileri zedeler ve insanlar arasındaki sevgi ve saygıyı azaltır.

Ayet, müminlere şu mesajları verir:

• Kibirden Kaçınma: İnsanlara karşı kibirlenmek, onları küçümsemek ve yüz çevirmek yasaklanmıştır. Mümin, alçakgönüllü olmalı ve insanlara karşı nazik davranmalıdır.
• Mütevazı Davranış: Yeryüzünde böbürlenerek yürümek, kibirli bir tavır sergilemek doğru değildir. Mümin, mütevazı bir şekilde hareket etmelidir.
• Allah’ın Sevmediği Davranışlar: Kendini beğenmişlik ve başkalarına karşı övünmek, Allah’ın sevmediği davranışlardır. Mümin, bu tür davranışlardan uzak durmalıdır.

Lokman Suresi’nin 18. ayeti, müminlere kibirden uzak durmalarını, alçakgönüllü olmalarını ve insanlara karşı nazik davranmalarını öğütler. Allah, kendini beğenmiş ve övünen kimseleri sevmez. Bu nedenle, müminler kibirli davranışlardan kaçınmalı ve mütevazı bir hayat sürmelidir. Bu ayet, günümüz toplumlarında da geçerliliğini koruyan evrensel bir mesaj sunar.

Dipnotlar

[^1^]: İbn Kesir, Tefsiru’l-Kur’ani’l-Azim, Lokman Suresi 18. Ayet Tefsiri.
[^2^]: Buhari, Edebü’l-Müfred, Hadis No: 112.
[^3^]: Taberi, Camiu’l-Beyan an Te’vili’l-Kur’an, Lokman Suresi 18. Ayet Tefsiri.
[^4^]: Mücahid, Tefsiru Mücahid, s. 456.
[^5^]: İbn Kesir, a.g.e.
[^6^]: Taberi, a.g.e.
[^7^]: İbn Kesir, a.g.e.
[^8^]: Taberi, a.g.e.

Ek Kaynak:

• Lokman Suresi 18. Ayet Tefsiri – QuranIslam