39,3519$% 0.46
45,7005€% 1.4
53,6724£% 1.12
4.277,01%1,27
3.381,62%0,84
9.520,22%-1,71
Başbakanlık (Diyanet İşleri Başkanlığı)’tan:
2014 YILI KURBAN HİZMETLERİNİN UYGULANMASINA DAİR TEBLİĞ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 2014 yılı Kurban Bayramı münasebetiyle ibadet amaçlı kurban kesmek isteyenlerin kurbanlarını dinî hükümlere, sağlık şartlarına ve çevre temizliğine uygun olarak hayvana en az acı verecekşekilde kesmelerine veya vekâlet yoluyla kestirmelerine yardımcı olunması, kurban satış ve kesim yerlerinin belirlenmesi, kesim yapacak kişilerin eğitilmesi ve bu konulara ilişkin diğer hususlarla ilgili tedbirlerin alınmasıdır.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 633 sayılı Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun 7 ncimaddesi, Bakanlar Kurulunun 24/10/2001 tarihli ve 2001/3214 sayılı Kurban Hizmetlerinin Diyanet İşleri Başkanlığınca Yürütülmesine Dair Kararı ve 18/8/2002 tarihli ve 24850 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kurban Hizmetlerinin Diyanet İşleri Başkanlığınca Yürütülmesine Dair Yönetmelik ile Bakanlıklararası Kurban Hizmetleri Kurulunun 18/2/2014 tarihli ve 2014/1 sayılı Kararına dayanılarak çıkarılmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Başkanlık: Diyanet İşleri Başkanlığını,
b) DHYS: Din Hizmetleri Yönetim Sistemini,
c) Karar: 24/10/2001 tarihli ve 2001/3214 sayılı Kurban Hizmetlerinin Diyanet İşleri Başkanlığınca Yürütülmesine Dair Bakanlar Kurulu Kararını,
ç) KKKS: Koyun Keçi Kayıt Sistemini,
d) Komisyon: İllerde Vali veya görevlendireceği bir Vali Yardımcısının, İlçelerde ise Kaymakamın başkanlığında, Müftülük, İl Sağlık Müdürlüğü, İl Halk Sağlığı Müdürlüğü, İlçe Toplum Sağlığı Merkezi, İlçe Sağlık Müdürlüğü, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl/İlçe Müdürlüğü, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İl Müdürlüğü, Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar İl Şube Müdürlüğü, Belediye ve Türkiye Diyanet Vakfı temsilcisinden oluşan Kurban Hizmetleri Komisyonunu,
e) Kurul: Diyanet İşleri Başkanlığı, İçişleri Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı,Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı ve Türkiye Diyanet Vakfı temsilcilerinden oluşanBakanlıklararası Kurban Hizmetleri Kurulunu,
f) Türkvet: İşletmelerin, yetiştiricilerin ve sığır cinsi hayvanların kimlik bilgilerinin kayıt altına alındığı veri tabanını,
g) Yönetim Planı: Oluşacak kurban atığının miktarı, toplanması, taşınması, geri kazanılması ve bertaraf edilmesine ilişkin hususları içeren planı,
ğ) Yönetmelik: 18/8/2002 tarihli ve 24850 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kurban Hizmetlerinin Diyanetİşleri Başkanlığınca Yürütülmesine Dair Yönetmeliği,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Kurban Hizmetleri Komisyonlarının Çalışmaları
Komisyonların çalışmaları
MADDE 4 – (1) Komisyonlar tarafından aşağıdaki çalışmalar yapılır:
a) Karar, Yönetmelik ve bu Tebliğ hükümleri çerçevesinde 4 Ekim 2014 tarihinde idrak edilecek Kurban Bayramı münasebetiyle bütün komisyon üyeleri yükümlülüklerini yerine getirme noktasında gerekli tedbirleri alır.
b) Şehirlerde ihtiyacı karşılayacak sayıda ve büyüklükte kurban satış ve kesim yerleri ile adaklık kesim yerleri tesis edilir.
c) Kurban keseceklerin kurbanlarını toplu kesim yerlerinde kesmeleri için tedbirler alınır.
ç) Kurban hizmetlerinin kolaylaştırılması için kurbanlık hayvan satış ve kesim mekânları birbirine yakın yerlerde planlanır, çevresel riskleri en aza indirerek varsa atık yönetimi planlanmış alanlar seçilir.
d) Çevre kirliliğini önleyici tedbirlerin alınması bağlamında gerek duyulduğunda pazar yerleri kurban kesim yerine dönüştürülür.
e) Kurban satış ve kesim yerlerine ulaşımın kolay sağlanması için yerel yönetimlerce tedbirler alınır.
f) Kurban satış yerleri, çevre ve toplum sağlığını olumsuz etkileyecek durumlardan arındırılır.
g) Kurban satış yerleri etrafı branda ile çevrili, üstü kapalı ayrıca insanların sosyal ihtiyaçlarını karşılayacakşekilde hazırlanır.
ğ) Kurban kesim yerleri genel sağlık şartlarına uygun, dezenfekte edilebilir, zemininde su biriktirmeyen,ışıklandırma ve havalandırması bulunan mekanlardan seçilir. Ayrıca insanların sosyal ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde hazırlanır.
h) Kurban kesim yerlerinden kaynaklanacak atık suların doğrudan alıcı ortama verilmesini engelleyici tedbirler alınır.
ı) Kurban kesim yerlerinde kesilen hayvanların deri ve sakatatlarının zayi olmadan amacına matuf bir şekilde değerlendirilmesi hususunda fiziksel veya diğer unsurlar doğrultusunda komisyonlarca gerekli tedbirler alınır.
i) İl ve ilçelerdeki kurban satış ve kesim yerlerinin açık adresleri, DHYS kurban satış ve kesim yeri kayıt sistemine 19 Eylül 2014 Cuma günü mesai bitimine kadar girilir.
j) Kurban kesim işlerine yerel yönetimlerle birlikte özel teşebbüsün de katılımı teşvik edilir.
k) Halk Eğitim Merkezlerinde “Kesim Elemanı Yetiştirme ve Geliştirme Kursları” düzenlenmesine devam edilerek bu kurslara kurbanlarını kendileri kesecek olanların da katılmaları teşvik edilir.
l) Şehir merkezlerine yakın köy ve beldelerde bulunan besi çiftlikleri gerekli şartları haiz kurban kesim yeri tesis etmeleri konusunda teşvik edilir.
m) Özel sektör, kurban satış ve kesim yeri düzenleyerek vekâlet yoluyla kurban kesim organizasyonu düzenlemesi hususunda teşvik edilir.
n) Kurban kesim yerlerinde komisyon üyesi kurum ve kuruluşlardan yeterli sayıda personel görevlendirilir ve bu personele tanıtıcı “Görevli Kimlik Kartı” ve “Kesim Elemanı Kimlik Kartı” düzenlenir. Söz konusu personelinücretleri Kurban Komisyonu hesabından ödenir.
o) Bayram günlerinde trafikte oluşan yoğunluk dikkate alınarak özellikle kurban satış ve kesim yeri güzergâhında ulaşımı kolaylaştıracak tedbirler alınır.
ö) Mezbaha ve kurban kesim yerlerinde kesimlerin daha düzenli yapılması, zaman kaybının ve karmaşanınönlenmesi için randevu sistemi yaygınlaştırılır ve hayvan kesimi, yüzme, et paylaşımı, temizlik ve benzeri işlemler esnasında sıra bekleyenleri sıkıntıya düşürmeyecek şekilde gerekli tedbirler alınır.
p) “Vekâletle Kurban Kesim Organizasyonu” konusunda bilgilendirme yapılır.
r) Kurban kesim yerlerinde, kasaplık belgesi veya Kesim Elemanı Yetiştirme ve Geliştirme Kurslarından alınmış“Kurs Bitirme Belgesi” olanlardan portör muayenesi bulunanlar görevlendirilir.
s) Kurban satış yerleri bayramdan 15 gün önce hazır hale getirilir ve bu tarihten önce kurbanlık hayvan nakli başlatılmaz.
ş) Satış ve kesim yerlerinde görüntü kirliliği oluşmaması için belediyeler tarafından gerekli tedbirler alınır.
t) Kesim yerine götürülürken, araca bindirilirken, araçtan indirilirken ve kesilirken kurbanlık hayvanlara eziyet edenlere bu Tebliğin 19 uncu maddesinde belirtilen cezalar uygulanır.
u) Kurban raporu ve Kurban İstatistikleri DHYS’ye 14 Kasım 2014 Cuma günü mesai bitimine kadar girilir.
Bilgilendirme çalışmaları
MADDE 5 – (1) Bilgilendirme konusunda aşağıdaki çalışmalar yapılır:
a) İl ve ilçelerde hazırlanan kurban satış ve kesim yerleri 24 Eylül 2014 Çarşamba gününden itibaren Kurul ve Komisyon üyesi kurum ve kuruluşların (özellikle valilik, kaymakamlık, müftülük ve belediyelerin) web sitelerinde yayınlanır.
b) Kurban Rehberi il müftülüklerince bastırılarak, görevlilere ve halka dağıtılır. Ayrıca ilgili kurum ve kuruluşların web sitelerinde bayram öncesi yayınlanır.
c) Kurban ibadetinin bir yardım toplama kampanyası olmadığı, kesimsiz kurbanın veya kurban yerine yardım yapmanın kişiyi kurban borcundan kurtarmayacağı hususunda bilgilendirme yapılır.
ç) Başta kist hidatik, şarbon, bruselloz, tüberküloz gibi hayvanlardan insanlara geçen (zoonoz) hastalıklar olmak üzere toplum ve çevre sağlığı, temizlik kuralları, etin usulüne uygun işlenmesi, pişirilmesi, tüketilmesi, sakatatların çöpe atılmaması, evcil ve yabani hayvanlara verilmemesi, toprak içine derince gömülerek imha edilmesi ve benzeri konularda Kurban Rehberi’nden de yararlanarak vatandaşlarımız aydınlatılır.
d) Kurban kesen ve hayvanı yüzerek et taksimi yapan kasap ve kasap yardımcıları ile kurban sahiplerinin etle temas eden uzuvlarında yara olmaması, bu durumda olanların kesim, yüzme ve et taksimi işini yapmaları zorunlu isehijyenik eldiven kullanmaları, elde yara olduğu halde eldiven kullanmadan kesim işlemi yapılmışsa bu etlerin çok iyi pişirildikten sonra tüketilmesi hususu, müftülüklerimizin koordinasyonunda din görevlileri tarafından vaaz, hutbe, mahalli radyo ve televizyon programları, basın-yayın organları aracılığı ile vatandaşlarımıza etkili bir şekilde duyurulur.
e) Kurban olarak satın alınacak hayvanların sağlıklı, besili, veteriner sağlık raporu/hayvan pasaportu/nakil belgesi olan, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca belirlenen koruyucu aşıları yapılmış ve hayvan kimlik sistemine kayıtlı olanlardan seçilmesi, gebe ve damızlık değeri yüksek dişi hayvanların kurbanlık olarak kesilmesinin önlenmesi, kurban edilmesi uygun olan hayvanlardan öncelikle erkek ve yaşını doldurmuş olanların tercih edilmesi gerektiği hatırlatılır.
f) Kurban olması dinen sakıncalı olan hayvanlar kurban satış yerlerine getirilemez. Ayrıca, “Kurban kesmekle yükümlü olan kimsenin bu ibadeti yerine getirmiş sayılması için kurbanlık hayvanda bazı niteliklerin bulunması şart koşulmuştur. Buna göre kurban; koyun, keçi, sığır, manda ve deveden olur. Bunların dışındaki hayvanlar kurban olarak kesilemezler. Kurban olabilmesi için, kurbanlık hayvanın deve için 5; sığır ve manda için 2; koyun ve keçi için 1 yaşınıdoldurması gerekir. Bunun yanında koyun semizlik ve gösteriş olarak bir yaşındakilerle aynı olursa altı ayınıtamamladıktan sonra da kurban edilebilir. Kesilecek hayvanın kurban olmaya engel bir kusurunun bulunmaması gerekir. Kurban edilecek hayvanın sağlıklı, düzgün, âzaları tamam, besili olması hem ibadetin gaye ve mahiyetine hem de sağlık kurallarına uygun düşer. Kötürüm derecesinde hasta, zayıf ve düşkün, bazı âzaları eksik meselâ bir veya iki gözü kör, kulakları ve boynuzları kökünden kesilmiş, dili kesik, dişlerinin tamamı veya çoğu dökülmüş, kuyruğu ve memesi kesik hayvanlar kurban olmaz. Ancak hayvanın doğuştan boynuzsuz, şaşı, topal ve deli, biraz hasta, bir kulağı delinmiş veya yırtılmış olmasında kurban açısından bir sakınca yoktur. Koyunun daha semiz ve lezzetli olması maksadıyla doğduğunda kuyruğunun kısmen veya tamamen kesilmesi kusur sayılmaz.” açıklaması çerçevesinde kurban ibadetinin sıhhatini ilgilendiren konularda aydınlatma yapılır.
g) Ticaret Borsalarında olduğu gibi canlı hayvan alım ve satımlarında tokluk firesi düşülmesi konusunda satıcılar ve vatandaşlarımız mutat usullerle bilgilendirilir.
ğ) Anadolu’da hayvanlarda görülen şap hastalığının, Trakya bölgesine geçişini önlemek üzere Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca alınan tedbirler uyarınca, Kurban Bayramı münasebetiyle İstanbul’un Avrupa yakası dahilolmak üzere Trakya bölgesine kurbanlık hayvan sevkinin Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nca yayımlanan 2010/7 ve 2010/13 sayılı Trakya’ya Yapılacak Canlı Hayvan Sevkleri Genelgelerinde belirlenen kriterler çerçevesinde yapılacağı ve Avrupa yakası dahil İstanbul’a 19 Eylül 2014 tarihinden itibaren kurbanlık hayvan sevki yapılabileceği konusunda vatandaşlarımız aydınlatılır.
h) Ek-1 ve Ek-2 formları cami ilan panoları ile kurban satış ve kesim yerlerine asılmak suretiyle ilgililer bilgilendirilir. Söz konusu bilgilendirme vekâletle kurban kesim organizasyonu yapan kişi, dernek ve vakıflarla özel mülkünde kurban satışı ve kesimi yapan üreticilere de yapılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
2014 Yılı Kurban Hizmetleri Hayvan Hareketlerinde Uyulacak Esaslar
Salgın hastalıklar açısından dikkat edilecek hususlar
MADDE 6 – (1) Hayvanların pazarlarda ve özellikle satılmayanların geri dönüşlerinde herhangi bir risk taşımaması için, sevk öncesi Yurtiçi Veteriner Sağlık Raporlarının düzenlenmesinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının 2014/1 sayılı Hayvan Hastalıkları ile Mücadele ve Hayvan Hareketleri Kontrolü Genelgesi ve koruyucu aşılamalara ilişkin talimat hükümlerine göre hareket edilecek olup özellikle şap hastalığı yönünden aşı ve bağışıklık sürelerine dikkat edilir. Kurban satış yerlerine girişlerde bu belgeler mutlaka kontrol edilir.
(2) Kurbanlık hayvan yetiştiren işletmelerdeki büyükbaş ve küçükbaş hayvanların salgın hastalıklar yönünden kontrol edilmesi sağlanır. Hayvan pazarı, borsa, geçici hayvan satış ve kesim yerlerinin resmi veteriner hekimlerce yapılan kontrol ve denetimleri sıklaştırılır.
(3) Veteriner Sağlık Raporu düzenlenmeden önce resmi veteriner hekimlerce kurbanlık hayvanların sağlık kontrolü yapılarak sadece sağlıklı hayvanların sevklerine müsaade edilir, satılmayan hayvanların geri dönüşlerinde veteriner sağlık raporu alınması hususunda yetiştiriciler bilgilendirilir. Bulaşıcı hastalığa yakalanmış veya hastalıktanşüpheli hayvanlara 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu ile bu Kanuna dayanılarakçıkarılan yönetmelik ve talimatların ilgili hükümlerine göre işlem yapılır.
(4) Büyükbaş hayvan sevklerinde şap aşısı yaptırmış olma şartı aranır. Sığır cinsi hayvanların şap hastalığına karşı aşılanıp aşılanmadığı kayıtlar ve aşılama makbuzları ile kontrol edilerek, veteriner sağlık raporunun ilgili bölümüneşap aşısının yapıldığı tarih, aşının seri numarası, aşılama-serumlama makbuzunun tarihi ve seri numarası yazılır.
(5) Sevk öncesinde hayvanların klinik muayenesi yapılır, muayenede şap hastalığı varlığı ya da şüphesi bulunmaması, sevk oldukları ve sevk edilecekleri yerin şap hastalığı şüphesi ya da mihrakı nedeniyle oluşturulmuşkoruma ve gözetim bölgesi olmaması durumunda, hayvanların sevkine müsaade edilir.
(6) Hayvan pazarı, borsa ve geçici hayvan satış yerlerinde hastalık bulaştırma riskinin ortadan kaldırılması için, hayvanların ilk çıkış yerlerinde veteriner sağlık raporu düzenlenirken, uygulanan koruyucu aşılama ve bağışıklık süreleri dikkate alınır ve satış yerlerine girişlerde de bu bilgiler kontrol edilir.
(7) Kurbanlık olarak sevk edilecek koyun ve keçi türü hayvanların hayatları boyunca en az bir kez PPR aşısı ile aşılanmış olmaları gerekmektedir. PPR aşı uygulamaları üzerinden 15 gün geçmeyen küçükbaş hayvanların nakillerine yeterli koruma oluşmaması nedeniyle izin verilmez. Kurbanlık olarak sevk edilecek koyun ve keçi türü hayvanların sevklerinde şap aşısı yaptırmış olma şartı aranmaz.
(8) Trakya’daki iller ile İstanbul ili Avrupa yakasına, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının 2010/7 ve 2010/13 sayılı Trakya’ya Yapılacak Canlı Hayvan Sevkleri Genelgeleri kapsamında uygun şartları taşıyan kurbanlık hayvanların sevklerine 19/9/2014 tarihinden itibaren başlanacak olup bu tarihten önce kesinlikle sevk işlemi yapılmaz.
(9) İstanbul ili Anadolu yakasına kurbanlık hayvan sevkleri de 19/9/2014 tarihinde başlayacak olup, bu tarihtenönce sevk işlemleri yapılmayacaktır.
(10) Hayvan pazarı, borsa, geçici hayvan satış merkezi, kesim yerleri ile nakil araçlarının temizlik ve dezenfeksiyonu aksatılmaz. Görevlilerce dezenfeksiyon kayıtları tutulur ve kontrollerde gösterilir.
(11) Hayvan nakil araçlarında kullanılmak üzere hayvan pazarı, borsa ve hayvan satış yerlerinde temiz altlık bulundurulur. Nakil sonrasında araçlarda bulunan altlık ve gübreler şap hastalığını bulaştırma riskinin yok edilmesi açısından güvenli bir şekilde imha edilir. Bunların gübre olarak arazide kullanılmasına izin verilmez.
Kurbanlık hayvan sevkleri ile ilgili alınacak önlemler
MADDE 7 – (1) İller arası sevk edilecek kurbanlık hayvanlar için Türkvet ve KKKS üzerinden tanzim edilen veteriner sağlık raporu düzenlenmeden önce usulüne uygun bastırılmayan, silintili ve okunaksız olan pasaportlar/nakil belgeleri işleme konulmaz.
(2) İller arası sevki talep edilen fakat küpelenerek tanımlanmamış, veri tabanına kaydedilmemiş, yanlarında pasaportları/nakil belgeleri bulunmayan hayvanların sevklerine izin verilmez.
(3) Kurbanlık hayvanlar için veteriner sağlık raporu düzenlenmeden önce kulak küpe numaraları Türkvet veKKKS’den mutlaka kontrol edilerek hayvanların veritabanındaki bilgileriyle uyum gösterip göstermediği kontrol edilir.
(4) Veteriner sağlık raporunun kayıt sistemi üzerinden düzenlenememesi halinde matbu veteriner sağlık raporu kullanılır, bu durumda kulak küpesi ve pasaportu bulunan sığır cinsi hayvanların veteriner sağlık raporunun ilgili hanesine kulak küpe numaraları yazılır, gerektiğinde kulak küpe numaraları mühürlü ve imzalı olarak ayrı bir kağıdalistelenerek veteriner sağlık raporuna iliştirilir ve veteriner sağlık raporunun üzerine “Kurbanlık” ibaresi yazılır.
(5) Koyun ve keçi türü hayvanların kulak küpelerinin yazılı olduğu nakil belgesi resmi veteriner hekim tarafından kaşelenip imzalanarak veteriner sağlık raporuna eklenir. Sevk raporu üzerine “Kurbanlık” ibaresi yazılır.
(6) Türkvet ve KKKS veri tabanlarında geçici kurbanlık hayvan satış yeri için her ilçeye bir işletme numarasıtahsisi yapılmıştır. Kurbanlık olarak veteriner sağlık raporu verilen sığır cinsi hayvanlar ile koyun ve keçi türühayvanların, gideceği il/ilçenin geçici kurbanlık hayvan satış yerlerine veri tabanında nakilleri yapılır. (Örn. Ankara iliÇankaya ilçesi için geçici kurbanlık hayvan satış yeri işletme numarası TR068888800023 olarak belirlenmiştir.) Hareketin tamamlanması için varış işletmesinin bağlı bulunduğu il/ilçe müdürlüğü tarafından veteriner sağlık raporu/pasaport/nakil belgesi kontrol edildikten sonra uygun olanlar için varış hareketi onaylanır.
(7) Türkvet ve KKKS veri tabanında nakli yapılan kurbanlık hayvanların veteriner sağlık raporuna“Türkvet/KKKS’de nakilleri yapılmıştır” ibaresi mutlaka yazılır.
(8) Kurbanlık hayvanlar, yurtiçi veteriner sağlık raporu düzenlenmeden önce, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığının taşıyıcısı olan keneler yönünden; özellikle hastalığın görüldüğü il ve ilçelerde dikkatli bir şekilde muayene edildikten sonra sevk edilir.