Kilis’in Manevi Önderleri

0

BEĞENDİM

0

Gülistan ülkesi, saadet asrını yaşadığı devirlerde, sonsuz nuru tüm karanlık dünyalara duyurmak için yola düşmüş ışık süvarileri. Peygamberden aldıkları emaneti sahibine ulaştırmak için bazen gemileri yakmışlar dönmemek üzere, bazen bir atın sırtına sarmışlar yorgun bedenlerini.
Peygamberin ışık süvarileri ve onlardan sonra kurak yüreklere rahmet yağmurlarını yağdırmaya çalışan Allah dostlarının onlarcasının bulunduğu Kilis’in yoluna düşüyoruz. Türkiye’de Nüfusuna oranla kişi başına en çok camii’nin düştüğü şehir Kilis’te üç binden fazla Sahabe Makamı ve Mezarının olduğundan bahsediliyor.

**Şahinbey Anıtı**

Kilis’e yol Gaziantep’ten gidiyor. Gaziantep Kilis arasında Gaziantep’in işgaline direnirken ölmeden düşmana yol vermeyen Şahinbey Anıtında tüm şehitlerin ruhuna fatihalar gönderiyoruz.

**Bilal Habeşi (RA)**

Yolumuz kenarında baş kaldıran buğday başaklarının rüzgarla arasındaki bağ bizi kıskandırıyor. Kilis’e varmadan Yavuz Sultan Selim’in Merci Dabık savaşını yaptıktan sonra konakladığı Yavuzlar kasabasına döndürüyoruz yolumuzu.

Gökyüzü mavi, yol kenarları yeşil ve ötelerden ilk müezzinin sesi karşılıyor sanki bizi. “Ey Bilal bizi ferahlat” diyor sanki sonsuzluğun efendisi. Ezan sesini duymadık sine kalmasın diye yollara düşenlerden biriside İlk Müezzin Bilal Habeşi’nin (RA) Makamı karşılıyor bizi. Buraya nasıl ve neden geldiği bilinmese de, onun için bir türbe yapılmış. Üzerine de küçük bir camii kondurmuşlar her gün Bilal sesi insanları kurtuluşa çağırsın diye. Dışardan gelenler için kalabilecekleri küçük odalarda yaptırmışlar. Dışardan gelenlerin rahat etmesi için güneş enerjisinin ısıttığı sıcak suda her daim hazır bulunmakta.
Kilis’e varmadan bizi karşılayan Allah dostlarının çokları da Kilis’te bekliyor bizi.

Yolların sapa düştüğü şehir, yıllarca adını kaçakçılıkla duyurmuş Türkiye’ye. Onun en güzel yanı hep geri planda kalmış. Tarihi; camileri, hamamları, çeşmeleri, evleri ile hüzünlü bir antik kent Kilis.
Şehrin ortasında küçük mimari yapısı ile Mevlevi mescidi dikkatimizden kaçmıyor.

Ulu Camide’ki Hz Muhammed (SAV)
Camilerin en güzellerinden biriside Ulu Cami. Geniş avlusundan girip Camii’ de saf tutuyoruz peygamberin makamı önünde.

Camiinin eski imamlarından birisi bir hutbe esnasında peygamberimizi camide görüyor. Peygamberimizin görüldüğü yer için özel bir bölüm yapılıyor. Ulu camiye gidenler o makamın önünde namaz kılmanın ayrıcalığını yaşıyor.

**Şurahbil Bin Hasene (RA)**

Taşın ana madde olduğu eski Kilis evleri arasında ilerliyoruz. Bu kez yolumuz İslam’ın bayrağını zirvelere çıkarmak için yola düşmüş bir sahabenin ayak izlerinin peşine düşüyoruz. Şehrin zirvesinde bir tepede bulunan Şurahbil Bin Hasene (RA) türbesine varıyoruz.

Şurahbil Bin Hasene peygamberimiz yaşadığı dönemde vahiy katipliği yapmış sahabelerden birisi. Mekke’de Resulullah tarafından görevlendirilen ilk vahiy kâtibidir. Peygamberimizin hayata veda etmesinden sonra elçilik, Kumandanlık ve valilik yapmıştır. Şurahbil Bin Hasene Hz Ömer zamanında (M 638) Suriye ve kilise kadar gelmiş, Kilis’te yapılan savaşta (M 639) yılında şehit düşmüştür. Bugünkü türbenin bulunduğu yere defnedilmiştir.

Türbe zamanla bir zaviyeye dönüşmüş. Türbenin üzerine bir mescit yapılmış. Eskiden aş evi ve dini eğitimin verildiği odaların varlığı görülüyor. Mescidin avlusunda bulunan kuyudan çekilen sular gelenlerin yanık yüreğine su serpiyor.

Camii’nin ve zaviyenin ne zaman yapıldığı bilinmiyor. Camii ve Zaviyenin Camide bulunan kitabeden Kanuni Sultan döneminde (M 1571) restore edildiği anlaşılmakta. İkinci restorasyonun 1902 yılında II. Abdulhamit zamanında yapıldığı sanılmaktadır.
Bir zamanlar Kur’an-ı Kerim’i kağıda yazan Şurahbil Bin Hasene gibi niceleri tüm gönüllere Allah’ın mesajını yazmak için yolara düşmüşler. Ve silinmez harflerle gönüllerde ve yüce makamda yerlerini almışlar.

**Şeyh Muhammed Ensari Türbesi**
Kilis Yenimahalle’de İslam Bey Parkı içerisinde Şeyh Muhammed Ensari Türbesini görüyoruz. Bu türbenin kitabesi bulunmamaktadır. Kilis Hurufat defterlerinde 1807 tarihli bir kayıttan türbe yanında bir de tekkenin bulunduğu öğrenilmektedir. Ancak bu takkeden günümüze herhangi bir iz gelememiştir. Arşiv kayıtlarından öğrenildiğine göre türbe, XVIII.yüzyılın sonlarına doğru yapılmıştır. Türbenin bulunduğu yerde eskiden bir mezarlık olduğu, buradaki mezarın üzerine de bu türbenin yapıldığı sanılmaktadır.

**Canbolat Paşa Türbesi**

Şehrin orta yerinde, Canbolat Paşa Camisi’nin avlusunda kıble duvarının önünde bir türbe bulunmakta. Türbe içerisinde üç ahşap sanduka vardır. Türbe kitabesi bulunmamaktadır.Canbolat Paşa 1571’de Kıbrıs’ta şehit düşmüş ve oraya gömülmüştür.

**Talha Bin Ubeydullah(RA) ve Zübeyir bin Avam (RA) İkisi Yan Yana**

Şehrin sokaklarında yürürken “ Şüheda” olarak adlandırılan şehitlere ait olduğu düşünülen mezarlar görüyoruz. Yol yapımında buralarda iş makineleri çalışmayınca şehit mezarı olduğu kanısına varılarak “ Şüheda/ Şehitler” mezarları yapılmış.

Ara bir sokağa giriyoruz. Güneş başını dar sokaklara eğmiş. Elinde meyan şerbeti olan bir Mahalleli kadın bizi karşılıyor. Kendi eli ile yaptığı meyan şerbetini dağıtıyor bizi bu dar sokakta karşılayan Talha Bin Ubeydullah(RA) ve Zübeyir bin Avam (RA)makamında.

Talha Bin Ubeydullah(RA, Cennetle müjdelenen on kişiden biri, İslâm’a giren ilk sekiz kişiden ve Hz. Ebubekir aracılığıyla müslüman olan beş kişiden biridir. Ayrıca, halife seçimini gerçekleştirmeleri için oluşturulan altı kişilik Ashab-ı , Surâ arasında yer almış meşhur bir sahâbedir.

Rivayete göre, Talha b. Ubeydullah, Busra panayırında bulunduğu bir sırada, oradaki bir manastırın rahibi: “Sorun bakayım, bu panayır halkı arasında, ehl-i Harem’den bir kimse var mı?” diye seslenir. Talha da: “Evet var! Ben Mekke halkındanım” diye cevap verir. Bunun üzerine rahip: “Ahmed zuhur etti mi?” diye sorar. Talha: “Ahmed de kim?” der. Rahip: “Abdullah b. Abdulmuttalib’in oğludur. Bu ay O’nun çıkacağı aydır. O, peygamberlerin sonuncusudur. Haremden çıkarılacak; hurmalık, taşlık ve çorak bir yere hicret edecektir. Sakın O’nu kaçırma” der.Rahibin söyledikleri Talha’nın kalbine yer eder. Oradan alelacele ayrılarak Mekke’ye döner ve yakında herhangi bir olayın meydana gelip gelmediğini sorar. Abdullah’ın oğlu Muhammedü’l-Emîn’in peygamberliğini ilan etmiş oldûğunu ve Ebubekir’in de O’na tabi olduğunu öğrenir. Hemen Ebubekir’in yanına vararak rahibin anlattıklarını haber verir. Sonunda her ikisi birlikte Resulullah (s.a.v.)’a giderler. Talha oracıkta müslüman olur.

Zübeyir bin Avam’da İslam dinine büyük hizmetleri olmuş hayata iken cennetle müjdelenen sahabelerden birdir. Hz. Ömer’in vefatından sonra, halife seçimini gerçekleştirmeleri için tayin ettiği altı kişilik “Ashabü’ş şûra” (danışma kurulu) üyelerindendir. İlk Müslümanların dördüncüsü veya beşincisidir.
Talha ile Zübeyr müslüman olunca, Resulullah (s.a.v.) onları kardeş ilan ettiği rivayet edilmektedir. Belki bu hadisten olsa gerek iki sahabenin makamı yan yana yapılmış.

**Zirvede Muhammed Bedevi(RA)**
Kilisin her yanında camileri minarelerinden görebilmek mümkün. Ancak şehrin biraz uzağında yüksekçe bir tepeden yükselen bir minare var ki o her yerden görünüyor. Bu camii etrafında Muhammed Bedevi (RA) ve çeşitli İslam evliyalarının bulunduğu tepedir.

Bu tepeye çıktığımızda hava sıcak olmasına rağmen güzel bir hava biz karşılıyor. Dünyanın en güzel havalarından birisinin burada olduğundan bahsedilmekte. Burada sahabelerden Muhammed Bedevi (RA)nın türbesi bulunmakta. Sahabeden olan bu zat Hz. Ömer (RA) zamanında Kilis’e gelmiş ve burada savaşta Rumlar tarafından şehit edildiği rivayet edilmekte.

Muhammed Bedevi(RA) bulunduğu tepeye bir camii yaptırılmış. Özellikle kandil geceleri, ramazanda Kilisliler buraya gelip Allah’a dua ederler.

Kilis sahabeler ve evliyalarla dolu bir şehir. İsmi bilinen ve bilinmeyen çok sayıda türbe var. Kilis’te adı geçen türbelerin yanında, Şeyh Mansur Türbesi, Şemûn Nebi Türbesi, Bekir Dede Türbesi, Şeyh Muhammed Bahaeddin türbesi, Muhammet Şahabeddin Türbesi Şeyh Ahmet ve Şeyh Muhammet gibi evliyalara ait türbelerde bulunmakta..
Kilis’te bir gelenek haline gelmiş. Her yıl Kilis’te bulunan evliyalar ve sahabelerin ruhlarına mevlit okutulmaktadır.

Hep gurbeti ve hicreti yaşamış Allah dostları. Ezanı her yere, imanı her gönle duyurmak için çıkmışlar yola. Kilisin her yanında bir türbeye, her yerinde bir camiye rastlamak mümkün. Burada

**HASAN MAHİR/Bedirhaber
www.hasanmahir.com**