Kandilleri kutlamanın önemi ve caizliği konusunda İslam geleneğinde pek çok delil bulunmaktadır. Kandiller, özellikle Mevlid Kandili gibi önemli günler, Müslümanlar için Peygamber Efendimizi anmak, O’nun dünyadaki gelişmeleri ve hayatlarını hatırlayabilecekleri büyük bir değere sahiptir. Bu kutlamaların caizliği ise, hem dinî temeller hem de İslâmî ahlâkın topluma kazandırdığı birlik ve beraberlik ruhu açısından değerlendirilebilir.

Bu bağlamda, **Tirmizî** ve **Ebû Dâvûd**’da geçen bir hadis, kandil ve benzeri kutlamaların meşruiyetini destekleyen delillerden biri olarak kullanılır. Hadis şu şekildedir:

**Arapça:**

عن بُرَيدَةَ رضي الله عنه قال: خَرَجَ رسولُ اللَّهِ صلَّى اللَّه عليهِ وآله وسلَّمَ في بَعضِ مَغازيِ, لمَ ّا انصرفَ جاءت جاريةٌ سوداءُ فقالت: يا رسولَ اللَّهِ، إنِّي كنتُ نذرتُ إن ردَّكَ اللَّهُ سالمًا أن أضرِبَ بينَ يديكَ بالدُّفِّ وأتَغنَّى, فقالَ لها رسولُ اللَّهِ صلَّى اللَّه عليهِ وآله وسلَّمَ: “إن كنتِ نذرتِ فاضرِبي، وإلَّا فلا.”

**Türkçe:**

Bir gazveden dönen Peygamber Efendimize, siyahî bir cariye gelir ve şöyle der: “Ey Allah’ın Resûlü! Eğer sağ salim dönersen, senin önünde def çalıp şarkı söylemeyi adadım.” Resûlullah (sav) ise ona, “Eğer böyle bir adak adamışsan bunu yap, yoksa yap” buyurur.

(Tirmizî, Sünen, “Kitabü’l-Menâkıb”, Hadis No: 3690; Ebû Dâvûd, Sünen, Hadis No: 3312)

Hacı Bektâş-ı Velî kimdir?

Bu hadiste bildirildiği gibi, Peygamber Efendimizin sağ salim yaşadığına doğumun, kutlamaya ve şükran ifadelerine vesile olmuştur. Aynı şekilde, Mevlid Kandili gibi Peygamberimizin dünya çapında gelişmesine sevincin de çeşitli kutlama ve ibadetlerle anılması, İslam’ın temel ahlâk ve sevgi ilkelerine uygun bir yaklaşımdır.

Peygamber Efendimizin hayatını anmak ve O’na olan sevgi ve bağlılığımızı göstermek, Müslümanlar için büyük bir değerdir. Bu bayramla yapılan dualar, ibadetler ve kutlamalar, toplumsal birlikteliğin güçlendiği gibi, dini değerlerin de yaşatılmasına katkı sağlar. Kutlamaların amacı sadece bir gün anmak değil, O’nun tavsiyelerini hayatımıza yeniden hatırlatmak, dini hassasiyetlerimizi pekiştirmektir.

Hadisten anlaşıldığı üzere, Peygamber Efendimizin müjdeli olayları, sevinç gösterilerine müsamaha gösterisi, bu tür sevinç anlarını meşru kılmaktadır. Mevlid Kandili ve diğer kandiller de, ümmetin Peygamber Efendimiz’e olan sevgi ve bağlılık ifade eden anlamlı günler olarak meşruiyet kazanır. Bu günlerde yapılan ibadet ve anmalar, Allah’a şükretmek, Peygamberimizin ahlâkını yeniden hatırlamak ve ümmet arasında birlik ve beraberliği pekiştirmek için önemli olaylardır.

Sonuç olarak kandilleri kutlamanın caizliği İslâmî literatürde delillere dayanmaktadır. Peygamberimizin doğumunu ve O’nun mübarek hayatını anmak, İslâmî değerlerin yönünü tutmak önemli bir ibadet vesilesidir.

Derleyen

Erdal Atak