0

BEĞENDİM

0

İslâm’da Zamanın Önemi…

Nedir zaman, nedir?
Bir su mu, bir kuş mu?
Nedir zaman, nedir?
İniş mi, yokuş mu?

Bir sese benziyor;
Arkanız hep zifir!
Bir sese benziyor;
Önünüz tüm kabir!

Belki de bir hırsız;
İzi, lekesi var.
Belki de bir hırsız;
O yok, gölgesi var.

Annesi azabın,
Sonsuzluk, şarkısı.
Annesi azabın,
Cinnetin tıpkısı.

İçimde bir nokta;
Dönüyor aleve.
İçimde bir nokta;
Beynimde bir güve.

Akrep ve yelkovan,
Varlığın nabzında.
Akrep ve yelkovan,
Yokluğun ağzında.

Zamanın çarkları,
Sizi yürütüyor!
Zamanın çarkları,
Beni öğütüyor.

Zaman her yerde ve
Her şeyin içinde.
Zaman her yerde ve
Acem’de ve Çin’de.

Kime kaçsam ondan;
Ha yakın, ha ırak?
Kime kaçsam ondan;
Ya sema, ya toprak…

(1936)

Necip Fazıl Kısakürek

Zaman, Allah’ın insana verdiği en değerli nimetlerden biridir. İnsan, hayatı boyunca sadece sınırlı bir süreye sahiptir ve bu süreyi nasıl geçirdiği, dünyada ve ahiretteki durumunu doğrudan etkiler.

İslâm, zamanı verimli kullanmayı ve her anı Allah’ın rızasını kazanmak için harcamayı öğütler. Efendimiz (sas), zamanın kıymetini anlatan pek çok hadisinde, sağlığın ve boş zamanın değerini vurgulamış, bu nimetlerin çoğu zaman insanlar tarafından göz ardı edildiğini ifade etmiştir.

İslâm ve Zamanın Ölçüsü

İslâm’da zaman sadece bir fiziksel ölçüm birimi olmanın ötesindedir. Her bir saniye, insanın Rabbine daha yakın olma fırsatıdır. İslâm, zamanın doğru değerlendirilmesini öğütler ve insanların bu nimeti en iyi şekilde kullanmalarını ister. Zamanın, yalnızca dünyevi işler için değil, aynı zamanda manevi sorumluluklar için de kullanılması gerektiği öğretilmiştir.

Zamanın Kıymetiyle İlgili Hadisler

İslâm’da zaman, Allah’ın insana verdiği en değerli nimetlerden biridir. Zamanın değerini anlatan bazı hadisler ve bu hadislerin açıklamaları;

1. Hadis: Sıhhat ve Boş Vakit
نِعْمَتَانِ مَغْبُونٌ فِيهِمَا كَثِيرٌ مِنَ النَّاسِ: الصِّحَّةُ وَالْفَرَاغُ

“İki şey vardır ki, insanların çoğunun kıymetini bilmezler: Sağlık ve boş vakit.”(Buhârî, Rikak 1; Tirmizî, Zühd 1; İbn Mâce, Zühd 15)

Bu hadis, insanların sağlıklarını ve boş zamanlarını çoğu zaman göz ardı ettiklerini ifade eder. Sağlık, insanların en büyük nimetlerinden biridir. Sağlıklı oldukları zaman, bunun kıymetini genellikle anlamazlar; ancak bir hastalıkla karşılaştıklarında sağlığın değeri daha iyi anlaşılır. Benzer şekilde, insanlar boş zamanlarını çoğu zaman verimli bir şekilde kullanmazlar. Ancak zaman geçtikçe, bu boş zamanın ne kadar değerli olduğu fark edilir. Efendimiz (sas), bu iki nimetin değerini anladıklarında insanların, hem dünyada hem de ahirette daha verimli bir yaşam süreceklerini belirtmiştir.

2. Hadis: İki Günü Eşit Olan Zarardadır
مَنْ تَسَاوَى يَوْمَاهُ فَهُوَ مَغْبُونٌ
“İki günü eşit olan zarardadır.”(Beyhakî, Şuabü’l-İman, 4/237)

Bu hadis, insanın sürekli olarak kendisini geliştirmesi gerektiğine işaret eder. Her geçen gün bir öncekinden daha iyi geçmeli, hem maddi hem manevi açıdan daha olgun bir insan haline gelmelidir. Zamanı boşa harcamak, bir önceki günü tekrarlamak, insanı hem dünyevi hem de uhrevi olarak geriletir. Bu hadis, insanın her gününü bir fırsat olarak görmesini, yeni hedefler belirleyip bunlara ulaşmak için çaba sarf etmesini öğütler.

3. Hadis: Vaktin ve Hayatın Değeri
اغْتَنِمْ خَمْسًا قَبْلَ خَمْسٍ: شَبَابَكَ قَبْلَ هَرَمِكَ، وَصِحَّتَكَ قَبْلَ سَقَمِكَ، وَغِنَاكَ قَبْلَ فَقْرِكَ، وَفَرَاغَكَ قَبْلَ شُغْلِكَ، وَحَيَاتَكَ قَبْلَ مَوْتِكَ
“Beş şey gelmeden önce beşini değerlendirin: İhtiyarlamadan önce gençliğinizi, hastalanmadan önce sağlığınızı, fakirlikten önce zenginliğinizi, boş vaktinizin kıymetini ise yoğunluğunuzdan önce bilin, hayatınızın kıymetini ise ölümden önce bilin …”(Hâkim, Müstedrek, 4/341)

Bu hadis, insanın sahip olduğu en değerli nimetleri kaybetmeden önce bunları en iyi şekilde değerlendirmesinin gerektiğini ifade eder. Gençlik, sağlık, zenginlik, boş vakit ve hayat gibi nimetler geçicidir. Bunlar kaybolmadan önce, insanın bu nimetleri Allah’ın rızasını kazanmak için kullanması gerektiği öğütlenmektedir. Müslüman, her anını Allah’ın rızasını kazanmak için en iyi şekilde değerlendirmelidir.

4. Hadis: İnsanın En Hayırlısı
خَيْرُ النَّاسِ أَنْفَعُهُمْ لِلنَّاسِ
“İnsanların en hayırlısı, insanlara faydalı olandır.”(Müsned, 1/191; Taberânî, el-Mu’cemü’l-Kebîr, 10/69)

Bu hadis, zamanın yalnızca kişisel fayda için değil, toplumsal fayda için de kullanılması gerektiğini ifade eder. Müslüman, sahip olduğu fırsatları, imkanları sadece kendi menfaatine kullanmamalı; topluma, insanlara faydalı olmak için de harcamalıdır. Toplumun huzurunu artırmak, insanlara yardım etmek ve fayda sağlamak, hem bireysel hem de toplumsal açıdan önemli bir sorumluluktur. Efendimiz (sas), insanlara faydalı olmanın, Allah katında daha üstün bir konum sağladığını ifade etmiştir.

Zamanı İslâm’a Göre Verimli Kullanmak

Zamanın verimli bir şekilde kullanılması, İslâm’ın öğretilerine göre, hem dünyevi hem de uhrevi kazanç sağlamak için gereklidir. Müslüman, her anını Allah’ın rızasını kazanmak için değerlendirmelidir. Nafile ibadetler, bu anlamda zamanın doğru kullanılması açısından büyük bir fırsattır. Namaz, oruç, zikir ve sadaka gibi ibadetler, zamanın verimli geçmesine yardımcı olur. Bunun dışında, günlük işlerin de bir niyetle ibadete dönüştürülmesi mümkündür. Örneğin, bir insan çalışırken veya evde hizmet ederken, bu işleri Allah’ın rızasını kazanmak için yaparsa, bu da bir ibadet olur.

Zaman, İslâm’da en değerli nimetlerden biridir ve bu nimetin nasıl kullanıldığı, insanın dünya ve ahiret hayatını doğrudan etkiler. Efendimiz (sas) zamanın değerini çeşitli hadislerle vurgulamış, insanların sağlık ve boş vakitlerinin değerini anlamalarını istemiştir. İslâm, zamanın her anını Allah’ın rızasını kazanmak için kullanmayı öğütler. Zamanı boşa harcamak, hem dünyevi hem de uhrevi açıdan zarara yol açar.

Zaman, bir nehir gibi akar ve bir saniyesi bile geri alınamaz. Gecenin ve gündüzün bitmesine engel olamayız; fakat zamanın değerini anlayarak ve doğru bir şekilde değerlendirerek, bu sınırlı süreyi verimli kılabiliriz. Her anı Allah’a ibadetle, topluma hizmetle ve kişisel gelişimle değerlendirmek, insana dünya ve ahirette büyük kazançlar sağlayacaktır. Bu nedenle, her Müslüman zamanını Rabbine olan ibadetleri artırarak, güzel ahlâkla ve topluma faydalı işler yaparak değerlendirmelidir.