1979’da, onlarca yıl süren kraliyet yönetiminden sonra, milyonlarca İranlı, acımasız, yozlaşmış ve gayri meşru olarak görülen bir rejime karşı popüler bir hareketle sokaklara döküldü.

Tüm sosyal sınıflardan protestocular, 1941’den bu yana ülkenin hükümdarı Muhammed Rıza Şah Pahlavi’nin kaldırılmasını istedi .

Şah uzun zamandır Batı ülkeleriyle, özellikle İngiltere ve ABD ile olan bağları ve iç güvenlik güçlerinin muhalif sesler konusundaki baskılarını eleştirdi.

İranlı bir siyasetçi olan Mohsen Mirdamadi, “Şah ve onun rejimi tarafından küçük düşürüldüğümüze dair bir his vardı. Yerel olarak Şah’ın rejimi bir diktatörlüktü. Özgürlük yoktu,” dedi.

Ülke, ekonomik refah dönemlerinden hoşlanırken, vatandaşlar 1977’de ekonomik bir çöküşün ardından hükümeti protesto etmeye başladı; bu da yüksek işsizlik ve enflasyonun yükselmesine neden oldu .

Onun yönetimi sırasında, Pahlavi, Grand Ayatollah Humeyni’den daha az sayıda sert eleştirmene sahipti .

O eleştirerek – din adamı Şah “Beyaz Devrim”, 1960’larda kara ve sosyal reformlar için itti dağıtılamaz iddialı modernizasyon programı kınadı o zarar İran ‘ın Şii gelenek ve yabancı çıkarlarına hizmet etti.

Şah, 1963’te Humeyni’yi tutukladı ve bir yıl sonra onu sürgüne zorladı. Ancak din adamları, uzaktan monarşinin sona ermesi ve İslam cumhuriyetinin kurulması çağrısında bulunmaya devam edecektir.

Reformist politikacı Seyed Ali Akhbar Mohtashamipur , “İmamın mesajlarını, açıklamalarını ve konuşmalarını telefonla İran’a telefonla iletiyorduk ” dedi . “İran’daki şehirlerde bağlantılarımız vardı. Onları geceleri çağırıyor ve imamın günlük konuşmalarının kasetini telefonla gönderiyorduk. Bunu kaydedecekler ve ertesi gün her yere toplantılara, törenlere, üniversitelere, camilere dağıtılacaklar İran. İnsanlar sözlerinden haberdar edildi. ”

Humeyni’nin bantladığı konuşmalar, çoğu hükümetten memnun olmayan 1970’lerde İranlılar arasında büyüyen bir izleyici kitlesi kazandı. Sözde “kaset devrimi” devam ediyordu.

Baruch Koleji’nden Profesör Ervand Abrahamian, “Humeyni’yi monarşiye en büyük muhalefetin simgesi olarak gördüler.” Dedi.

Sol zihniyetli Taciz Skandalına Böyle Cevap! toplumu böler

1978 yılının sonunda Şah’a karşı protestolar devrime dönüştü ve 16 Ocak 1979’da Şah ülkeden kaçtı – 2000 yıldan fazla Pers monarşisine son verdi.

1 Şubat’ta Humeyni İran’a destekçilerin kalabalığına döndü ve kısa bir süre sonra geçici bir başbakan atadı.

Yeni hükümette, birçok eski mahkum serbest bırakılırken birçok muhalefet lideri tutuklandı veya idam edildi.

Ülke, bir İslam cumhuriyetine dönüştürüldü ve komşusuyla savaşa ve Batı ile devam eden çatışmalara yol açan yeni bir yola kuruldu.

Rageh Omaar, Humeyni hareketinin ve İran İslam devriminin İran dış politikasını nasıl etkilediğini öğrenmek için İran’a gitti .

Editörün notu: Bu dosya ilk kez 2009’da yayınlandı.

VIDEO HABER : [İran 1979: Bir Devrimin Mirası](https://www.aljazeera.com/programmes/specialseries/2017/11/iran-1979-legacy-revolution-171104131321669.html)

Kaynak: El Cezire