Hadisler Işığında ”Gelecek Kaygısını Aşma ve Anlamlı Bir Hayat”

0

BEĞENDİM

0

Hadisler, Hz. Peygamber’in (s.a.v.) söz, fiil ve takrirlerini içeren, Müslümanlar için rehber niteliğinde olan önemli kaynaklardır. Bu hadisler, insanlara hem dünya hem de ahiret hayatı için yol gösterici mesajlar sunar. İbni Ömer (r.a.) rivayet ettiği iki hadiste, dünyaya bakış açımızı şekillendiren, gelecek kaygısını azaltan ve ölüm gerçeğini hatırlatan önemli öğütler yer alır. Bu yazıda, bu hadisleri inceleyerek, günlük hayatımıza nasıl uygulayabileceğimizi ve hangi dersleri çıkarabileceğimizi ele alacağız.

وعن ابن عمر ، رضي اللَّه عنهما ، قال: أَخَذ رسول اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم بِمَنْكِبَيَّ ، فقال: « كُنْ في الدُّنْيا كأَنَّكَ غريبٌ ، أَوْ عَابِرُ سبيلٍ ».

İbni Ömer (r.a.) şöyle dedi:
Resûlullah (s.a.v.) benim iki omuzumu tuttu ve:
“Dünyada sanki bir garip veya bir yolcu gibi ol.” buyurdu.
(Kaynak: Buhârî, Rikak 3; Tirmizî, Zühd 25; İbni Mâce, Zühd 3)

        وَكَانَ ابنُ عمرَ ، رضي اللَّه عنهما ، يقول : إِذَا أَمْسيْتَ ، فَلا تَنْتظِرِ الصَّباحَ وإِذَا أَصْبحْت ، فَلا تنْتَظِرِ المَساءَ ، وخُذْ منْ صِحَّتِكَ لمرضِكَ ومِنْ حياتِك لِموتكَ . رواه البخاري .

İbni Ömer (r.a.) şöyle derdi:
“Akşama ulaştığında sabahı gözetme, sabaha kavuştuğunda da akşamı bekleme. Sağlıklı anlarında hastalık zamanın için, hayatın boyunca da ölümün için tedbir al.”
(Kaynak: Buhârî, Rikak 3; Tirmizî, Zühd 25; İbni Mâce, Zühd 3)

Hz. Peygamber (s.a.v.), İbni Ömer’e (r.a.) dünyada bir garip veya yolcu gibi yaşamasını öğütleyerek, dünyaya aşırı bağlanmamayı, insanlarla aşırı iç içe olmamayı ve dünyayı ebedi bir yurt gibi görmemeyi tavsiye etmiştir.

Bu tavsiye, insanın hırs, kin, haset gibi olumsuz duygulardan uzak durmasını sağlar. İbni Ömer (r.a.) ise bu öğüdü hayatına uygulayarak, insanın her an ölüme hazırlıklı olması, sağlıklı zamanlarını iyi değerlendirmesi ve geleceğe dair aşırı kaygı taşımaması gerektiğini vurgulamıştır.

Hadislerden Çıkarılacak Dersler

1. Dünyaya Aşırı Bağlanmamak, Dünyada Bir Garip veya Yolcu Gibi Olmak: Hz. Peygamber, İbni Ömer’e dünyada bir garip veya yolcu gibi yaşamasını tavsiye ediyor. Bu, dünyaya aşırı bağlanmamak, geçici heveslere kapılmamak ve asıl yurdun ahiret olduğunu unutmamak anlamına gelir. Yolcu, bulunduğu yere bağlanmaz; hedefine odaklanır. Müslüman da dünyayı bir yolculuk gibi görüp, ahiret için hazırlık yapmalıdır.
2. Zamanın Kıymetini Bilmek: İbni Ömer, akşam olunca sabahı, sabah olunca akşamı beklememeyi öğütlüyor. Bu, her anın kıymetini bilmek ve işleri ertelememek gerektiğini hatırlatır. Ölüm her an gelebilir, bu yüzden hayatı boşa harcamamak gerekir.
3. Sağlık ve Hayatın Geçiciliği: Sağlıklıyken hastalık için, hayattayken ölüm için hazırlık yapmak gerektiği vurgulanıyor. İnsan, sağlığını ve zamanını iyi değerlendirmeli, ibadet ve iyiliklerle ömrünü doldurmalıdır.
4. Gelecek Kaygısını Azaltmak:
   İnsan, yarını düşünmeli ancak tükenmez arzulara kapılmamalıdır. Her an ölüm gelebileceği için bugünü iyi değerlendirmek esastır.

Gelecek Kaygısını Azaltmak

Bu iki hadis, insanın dünya hayatına bakışını ve yaşam tarzını düzenlemeyi, dünyayı geçici bir durak olarak görmeyi, aşırı bağlanmamayı ve her an ölümü hatırlayarak yaşamayı öğütlüyor.

Bu hadisler, modern insanın sıkça yaşadığı “gelecek kaygısını” hafifletmek için bir rehberlik sunuyor. İnsan, dünyaya aşırı bağlandıkça sürekli daha fazlasını ister ve bu durum onu huzursuz eder. bir hadisi şerifte şöyle tatlı bir ikaz var: “İnsanoğlunun bir ova / vadi dolusu altını olsa, bir ovayı / vadiyi daha ister. İnsanoğlunun karnını topraktan başka bir şey doyurmaz. Ve Allah tövbe edenlerin tövbesini kabul eder.” (Müslim, Zekât, 117 “1048”) Oysa dünyayı geçici bir yolculuk olarak görmek, insanı gereksiz endişelerden kurtarır.

• Gelecek Kaygısını Azaltma: Hadisler, insana “şimdi”ye odaklanmayı öğütlüyor. Geleceğe dair aşırı planlar yapmak yerine, bugünü en iyi şekilde değerlendirmek önemlidir. Çünkü yarın elimizde değildir. Eğer yakalanabilirse bu bakış açısı, sürekli “ya şöyle olursa, ya böyle olursa” diye düşünerek kendini tüketen insan için bir rahatlama vesilesidir.
• Maddi ve Manevi Denge: Dünyaya aşırı bağlanmamak, maddi kaygıların esiri olmamak anlamına gelir. İnsan, elindekilerle yetinmeyi bilmeli ve manevi değerleri ön planda tutmalıdır. Bu, hem iç huzuru sağlar hem de gelecek kaygısını azaltır.
• Ölüm Bilinci ve Huzur: Ölümü hatırlamak, hayatı daha anlamlı kılar. İnsan, ölümün her an gelebileceğini bilerek yaşarsa, gereksiz endişelerden uzaklaşır ve her anını dolu dolu yaşar. Bu bilinç, gelecek kaygısını da hafifletir.

Sonuç olarak, bu hadisler bize dünyayı bir yolculuk gibi görmeyi, zamanı iyi değerlendirmeyi ve ölüm bilinciyle yaşamayı öğütlüyor. Eğer kazanılabilirse bu bakış açısı, hem manevi huzuru artırır hem de gereksiz kaygılardan kurtulmamıza yardımcı olur. Gelecek endişesi, dünyaya aşırı bağlanmanın bir sonucudur; oysa dünyayı geçici görüp ahirete yatırım yapmak, bu kaygıyı ortadan kaldırır.