34,9739$% 0.16
36,7420€% 0.28
44,1241£% -0.32
2.974,72%-1,04
2.647,78%-1,18
10.125,46%0,66
Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Mehmet Görmez, Mekke’de basın mensuplarıyla bir araya geldi. Hac İdare Merkezinde Basın mensuplarıyla kahvaltılı toplantıda bir araya gelen Diyanet İşleri Başkanı Görmez, yaptığı konuşmada önemli konulara temas etti.
Sözlerine bir temennisiyle başlayan Başkan Görmez, bu sene yapılacak haccın arefe gününe denk gelmesinden dolayı ‘Haccı Ekber’ en büyük hac olduğunu kaydederek, İslam dünyasında yeniden barışın, huzurun ve kardeşliğin egemen olması niyazında bulundu.
Arafat’ta Müslümanların vakfe duası yaptıkları esnada tüm dünyadaki Müslümanların da bir dua saati olan Cuma namazında dua edeceklerini ve bu duaların birbirine karışacağını ifade eden Başkan Görmez, İslam dünyasının içine düştüğü girdaptan kurtulması için bu duaların vesile olmasını diledi.
Basın mensuplarıyla gerçekleştirdiği sohbette hac ve haccın manasına da değinen Başkan Görmez, Hac ibadetinin bir evrensel şölen olduğunu kaydederek şu hususlara değindi;
**“Hac ibadeti evrensel bir iman şölenidir…”**
Bulunduğumuz yer tarihin en müstesna yerlerinden biridir. Yüce Kur’an insanlık için kurulan ilk tevhit merkezinin Kâbe olduğunu ifade eder. Aslında hac ibadeti evrensel bir iman şölenidir. Bireysel, toplumsal ve evrensel boyutları var. Hac ibadeti bir anlamlar ve semboller ibadetidir. Bu sembollerin arkasında öyle manalar var ki, bu manalara vakıf olduğu zaman Müslümanlar haccı gerçek bir tevhit eğitimine, gerçek bir ahlak ve merhamet eğitimine dönüştürmüş olurlar.
**
“Haccın gayelerinden biri, insanın Allah ile insanlarla ve varlıkla doğru ilişkiler kurmasıdır…”**
Aslında bütün ilahi dinlerin bize kazandırmak istediği çok önemli esaslar vardır. Bunlardan bir tanesi, varlığın bir anlamı var. Hiçbir şey başıboş yaratılmamıştır. Varoluşun bir gayesi var.
İkincisi, insanoğlu bedenden, etten, kemikten ibaret değildir. İnsan çok değerli bir varlıktır. Ruhuyla, kalbiyle, sahip olduğu potansiyelle insan değerlidir. Üçüncüsü, varlık maddeden ibaret değil, fizikten ibaret değildir. Maddenin ötesinde bir mana, fiziğin ötesinde bir metafizik alem vardır. O metafizik aleme göre fizik alem bir nokta hükmündedir. Bütün ilahi dinler insanoğlunun bu anlayışa sahip olmasını istemiştir. Hayat dünyadan ibaret değildir. Bu dünya hayatı ebedi hayatın önünde bulunan çok küçük bir zaman dilimidir. Ebedi sonsuz bir hayat vardır. Bütün ilahi dinler bize bunu kazandırmak için vardır. Bütün ibadetlerimizde bizi bu düşünceye sevk etmek için prensipler geliştirmişlerdir. İlahi dinlerin yeryüzünde gerçekleştirmek istediği gayelerden biri, insanın Allah ile insanlarla ve varlıkla doğru ilişkiler kurmasıdır. Aynı şekilde hac ibadetinin hangi rüknüne bakarsanız bakın bunu insana kazandırmak için var olduğunu görürsünüz. Haccın kavramsal çerçevesine bakarsanız bunu görürsünüz. Mikat, ihram, telbiye, tavaf, Kabe, makam-ı, İbrahim, safa, merve, say, Arafat, vakfe, Müzdelife, Mina, Cemerat… Sadece bu kavramlardan müteşekkil bir anlam kazandığı zaman asıl amacının bizleri bir tevhit eğitimi, ahlak ve merhamet eğitimi içine soktuğunu görürsünüz.
**“Modern zamanlarda ibadetlerimiz üzerinde yeniden düşünme mecburiyetimiz var…”**
Bilhassa modern zamanlarda ibadetlerimiz üzerinde yeniden düşünme mecburiyetimiz var. Sadece hac değil, namaz, oruç, zekat, kurban gibi bütün ibadetlerimize göz attığımızda şu soruyu kendimize sormamız lazım; neden bu ibadetler bizi barışa, huzura erdirmiyor? Neden bu dualarımız, yakarışlarımız, namazımız, haccımız, orucumuz, bırakın kainatla insanlarla olan ilişkimize Müslümanların kendi arasındaki ilişkilere bile neden bir barış, güzellik kazandırmıyor?
**
“Hac ibadetinde bize karıncaya bile şefkatin emredildiği halde neden hacı olsak dahi acı olmaya devam ediyoruz?”**
İhrama giren her mümin börtü böceği, karıncayı bile ezemeyeceğini öğrenir. Sineği bile incitmeyeceğini öğrenir. Hac ibadeti bize bu şefkati kazandırmak için emredildiği halde neden hacı olsak dahi acı olmaya devam ediyoruz? Neden insan insana kıyıyor? Müslümanlar tarihin hiçbir döneminde görülmediği halde bir Müslüman başka bir Müslümanın camisine girerek kendini infilak ettirerek nasıl Müslümanların katline yol açabilir?
**“Kâbe manzaralı odaların konuşuluyor olması, bunların hac ibadetini gölgelemesi bütün Müslümanların üzerinde düşünmesi gereken husustur…”**
Modern zamanlarda Hac ibadetinin iki büyük olumsuzlukla karşı karşıya kaldığını ifade etmek isterim. Modernizasyonun getirdiği kolaylıkların mahza gaye olan hac ibadetini gölgelemesi…
Bu tür etkenlerle ibadetin ruhunun etkilenmesi… Hac ibadeti artık temettü, kıran, ifrat gibi çeşitleriyle değil VIP, lüks, otel, tip gibi çeşitleriyle gündeme gelmeye başladı. O içtenlik, samimiyet yerine Kâbe manzaralı odalar Kâbe manzaralı devremülklerin konuşuluyor olması bunların hac ibadetini gölgelemesi bütün Müslümanların üzerinde düşünmesi gereken husustur.
**“Hac ibadeti aslında bir uluslararası iman şöleni olduğu halde, bir tanışma ve bilişime mekânı, gayesi olduğu halde bireysellik egemen oldu…”**
Neden ibadetler bizi olumlu yönde değiştirmiyor? Neden ibadetlerimiz, dualarımız İslam dünyasında gözyaşlarını dindirmiyor? Neden haccımız, kurbanımız bizi
Allah’a yaklaştırmıyor?
Neden bu vasıtalar mahza gaye olan hac ibadetinin ruhunun önüne geçiyor? Bunu düşünmemiz gerekiyor. İkincisi ise, hac ibadeti aslında bir uluslararası iman şöleni olduğu halde, bir tanışma ve bilişime mekânı gayesi olduğu halde bireysellik egemen oldu.
Her ülke kendi bayrağı altında adeta farklı bir getto oluşturarak hem Mekke’de Medine’de Arafat’ta birlikte kalarak hac yapıyor. Ancak Kâbe’de birbirimize dokunup tanışabiliyoruz.
**“Hac, müminlerin buluşmasıdır…”**
Hac tanışmaktır. Hac, müminlerin buluşmasıdır. Bedenlerimizi buluşturuyoruz ama ruhlarımızı buluşturmadan birbirimizden ayrılıyoruz. Bu da üzerinde mutlaka düşünmemiz gereken bir husustur. Keşke bu haccın tarihi ile ilgili belki Hz. İbrahim’den itibaren her bilgiye vakıf olmamız mümkün değil ama Peygamber Efendimizden bu yana yazılmış hac hatıraları vardır. Keşke bunları bir kütüphanede birleştirebilsek. Asırlarca hac ibadeti İslam toplumlarını nasıl değiştirdi, etkiledi buna vakıf olabilsek.
**“Tarihte Müslüman âlimler arasındaki ilişkiyi sağlayan en önemli merkez Kâbe olmuştur…”**
Tarihte hac ibadeti bilgi akışının en büyük aracı olmuştur. Endülüslü âlimler ile Maveraunnehirli âlimler kitaplarını birbirlerine Kabe’de okuma imkânı bulmuşlardır. Mısır’daki bir âlim ile Bağdat’taki bir âlim Kâbe’de buluşarak önemli ilmi meseleleri müzakere etme imkânı bulmuşlardır. Tarihte Müslüman âlimler arasındaki ilişkiyi sağlayan en önemli merkez Kâbe olmuştur. Ama bugün bundan da mahrumuz. Bugün bir ilim alışverişinde de bulunamıyoruz. O hatıralar okunduğunda Hac ibadeti ile ilgili modernizasyonun etkilerini acı bir şekilde görürüz diye düşünüyorum.
**“Milletimizin hac ibadetine olan ilgisi son yıllarda ortaya çıkmış bir şey değil, tarih boyunca vardır…”**
Osmanlı vezirlerin âlimlerin hac hatıraları vardır. İstanbul’da harem denilen bölge adını Sürre alaylarının Mescid-i Haram’a orada uğurlandığı için almıştır. Büyük vakıflar kurulmuştur ve tarih boyunca bu ibadetin kolay yapılmasını sağlamak ve himaye etmek için ecdadımız büyük hizmetler yapmışlardır. En zor zamanlarımızda bile Hicaz demiryolu hac tarihinde dönüm noktası denilebilecek bir projedir. İlk defa 1947’de doğrudan Türkiye’den hac ibadetini yapmak için resmi kanallar açılmıştır. 1968’e kadar Suudi Arabistan’da hiçbir kayıt tutulmamıştır. Biz 1968’e kadar dünyadan yapılan bütün hac ibadetlerini bir takım hac hatıralarından tespit edebiliyoruz. 1968’den itibaren ciddi bir arşiv tutulmuştur. 1968’de bütün dünyadan 318 bin 507 hacı gelmiştir. O sene Türkiye’den gelen hacı sayısı 41 bindir. Milletimizin hac ibadetine olan ilgisi son yıllarda ortaya çıkmış bir şey değil, tarih boyunca vardır.
1987’de 960 bin hacı gelmiştir dünyadan. Türkiye’den katılanların sayısı 96 bindir.
Bugün kotalardan dolayı ancak 60 binleri buluyor. 1989’da 1 milyon 41 bin kişi varken, Türkiye’den sadece 15 bin kişidir. Zamanın şartlarına göre değişmiştir.
**“Hac bir ahlak ve maneviyat eğitimidir…”**
Hac bir okuldur, bir mekteptir. Dünyada müminlerin temsilci bu okula kaydolur, ahlak ve maneviyat eğitiminden geçerler. Bu güzellikleri kendi ülkelerine taşırlar.
Hac yeniden diriliş provasıdır.
** “Biz asla haccı bir seyahat olarak görmüyoruz bu bir ibadettir…”**
Diyanet İşleri Başkanlığı hac organizasyonunu en iyi şekilde yapmaya devam ediyor. İslam dünyasından heyetler gelir ve Diyanet İşleri Başkanlığının modelini inceler ve tatbik etmeye çalışırlar kendi ülkelerinde. Diyanet İşleri Başkanlığının hac organizasyonu son derece titiz çalışmalarla yürütülen bir çalışmadır. Biz asla haccı bir seyahat olarak görmüyoruz bu bir ibadettir. Diyanet İşleri Başkanlığı işin bu ruhunu ortaya çıkarmak için yoğun bir çaba içindedir. Yaklaşık 70 bin vatandaşımızı bir gün içinde otellerinden alıp Arafat’a götürerek orada ibadetlerini en güzel şekilde yapmalarını sağladıktan sonra birlikte Müzdelife’ye akın akın hareketimizi sağlayıp, yürüyemeyecek konumda olan hacılarımızı araçlarla otellerine taşıma işini yürütmesi için dev bir kadromuz var. Bunun eğitimini alıyor arkadaşlarımız. Arafat’ta bir günlük çadır hastanemizi kurup orada hastalarımızın tedavisi ve yatan hastaların tedavisinin aksamamasını sağlamak için çalışan arkadaşlarımız var.
Basın mensuplarıyla gerçekleştirdiği toplantıda yaklaşan Kurban Bayramına da değinen Başkan Görmez önemli mesajlar verdi;
**“Bayramın en büyük ibadeti sevinçtir…”**
Kurban bayramının milletimize, âlemi İslam’a hayırlar, bereketler, barış ve huzur getirmesini niyaz ediyorum. Kurban bayramında bizim yapacaklarımız var. Bir bayram ilmihali var ona riayet etmek zorundayız. Her kardeşimiz her şeyden önce bayramda ilk yapacağı, bayramın sevincini yüreğinde hissetmesi ve bu sevinci çocuklarıyla, ailesiyle, akrabalarıyla, dostlarıyla paylaşmasıdır. Bayramın en büyük ibadeti sevinçtir. Kurban etinden önce bu bayram sevincini paylaşmak en büyük değerdir. İslam’da en fazileti şey, müminlere sevinç taşımaktır. Bugün Müslümanlar birbirlerine hüzün, şiddet, ıstırap taşıyor. Hâlbuki bayramlar birbirimize sevinç taşımak için vardır.
**“Türkiye’deki bütün kardeşlerime çağrım yüreklerin üzerindeki ağır yük olan küskünlükleri ortadan kaldırın ve birbirlerinize sevinç taşıyın…”**
Bayramda dikkat edeceğimiz bir diğer husus ise, yüreklerin en ağır yükü olan küskünlükleri ortadan kaldırmaktır. Gerek ülkemizde gerek İslam dünyasında Müslümanlar tutkulardan dolayı birbirlerine karşı acımasız olabiliyorlar. Her türlü öfkelerini, gazaplarını ifade etmekten çekinmiyorlar. Sebeplerine baktığımızda bir güç, makam ve mevki tutkusunun öne çıktığını görüyoruz. Türkiye’deki bütün kardeşlerimize çağrım bir defa yüreklerin üzerindeki ağır yük olan küskünlükleri ortadan kaldırın ve birbirlerinize sevinç taşıyın.
**“Bayramı vesile ederek herkes birbirlerine sevinçlerini taşısın…”**
Son yıllarda bilhassa bu sosyal medya imkânı ortaya çıktıktan sonra üzülerek belirteyim insanlar bu yolla birbirlerine sevinç ve güzellik taşıma imkânı varken insanlar sosyal medya aracılığıyla birbirlerinin yüzüne söyleyemeyeceği her türlü öfkeyi, gazabı, nefreti, sövgüyü söyleyebiliyorlar. Bu son derece üzücü bir durumdur. Bayramı vesile ederek gerek yüz yüze gerek söz söze hiç kimse kimseye hakaret etmesin. Hiç kimse hiç kimseye güç tutkusu uğruna öfkesini ifade etmesin. Herkes birbirlerine sevinçlerini, müjdelerini taşısın çağrısında bulunuyorum.
**“Bayram yapamayanlara bayram yaptırmak bayramın en büyük kazanımı olacaktır…”**
Bir diğer husus, bayram yapamayanlara bayram yaptırmaktır. Hastane köşelerindeki hastalarımız, hapishanelerde mahkûmlar, yetimhanelerde boynu bükük yavrular, huzurevlerinde ailelerinden ayrı yaşayan yaşlılarımız bütün bunları ziyaret ederek bayram yapamayanlara bayram yaptırmak bayramın en büyük kazanımı olacaktır.
**“İslam medeniyeti hayvan haklarını bütün dünyaya anlatan ilk medeniyettir…”**
Kurban bizi Allah’a yaklaştıran ibadettir. Bu ibadeti yaparken bizi Allah’tan uzaklaştıracak her türlü davranıştan uzak durmalıyız. Bir kedinin hapsedilerek ölümüne sebep olmanın cehennemlik bir davranış olduğunu, susayan bir köpeğe ayakkabısında su vermenin cennetlik bir davranış olduğunu söyleyen bir Peygamberin ümmetiyiz. Cübbesinin ucunda uyuyan kediyi uyandırmamak için cübbesinin o kısmını kesen büyükler Peygamberin terbiyesinde yetişen insanlardır. İslam Medeniyeti, bütün dünyaya hayvan hakları tabirini, hak ve hayvan kelimesini birlikte kullanan ilk medeniyet olmuştur.
**“Kurban ibadetini asla bir tartışma konusu yapmamalıyız…”**
Kurban bayramında hayvanlara eziyet ederek kurban kesmekten uzak durmamız gerekiyor. Uzak durmamız gereken bir hususta, bu tür olumsuzlukları görerek, hac ibadetinin de bir parçası olan Kurban ibadetini tartışma konusu yapmamalıyız. Kurban, bayram, hac bunlar aslında İslam ümmetine tarih sahnesinde süreklilik kazandıran çok önemli simgelerdir. Biz bayram yaptığımız için kurban kesiyoruz, kurban kestiğimiz için bayram yapmıyoruz. Dünyanın her tarafından müminlerin kestiği kurbanlar, hac ibadetinin bir parçasıdır. Onlarda aynı saatte kurban keserek uluslararası iman şölenine katılmış oluyorlar.
Toplantı sonrasında gazetecilerin sorularını da yanıtlayan Başkan Görmez, İslam dünyasındaki gelişmeler ve ortaya çıkan bazı aşırı gruplarla ilgili şunları söyledi;
**“IŞİD, Boko Haram, Eş-Şebab gibi yapılar şiddetin, işgalin, sömürgelerin gölgesinde yaralı bilinçlerin ve ölümcül kimliklerin cehaletle buluşarak meydana getirdikleri yapılardır…”**
IŞİD, Boko Haram, Eş-Şebab, bütün bu yapıları ortaya çıkaran iki sebep vardır. Bir harici bir dahili sebepler. Müslümanlar hep harici sebeplere vurgu yapıyor ama dahili sebepleri söylemekten çekiniyor. Bunlar şiddetin, işgalin, sömürgelerin gölgesinde yaralı bilinçlerin ve ölümcül kimliklerin cehaletle buluşarak meydana getirdikleri yapılardır. Bunun dahili sebepleri bence dinle hayat arasında, akılla vahiy arasında doğru ilişkiyi kuramamaktır. Ben bilhassa bu hareketlerin içinde bulunanların hangi eğitimleri aldıklarını nasıl eğitimden geçtiklerini İslam dünyasında konuşulması gerektiğini düşünüyorum. İnsan yetiştirme düzeneklerimizi yeniden gözden geçirmek zorunda olduğumuzu söylüyorum. Bu son derece önemlidir.
**“Şiddeti kutsayan, savaşta da olsa ahlak tanımayan, Peygamber mezarlarını tahrip etmeyi ibadet sayan bir anlayışın İslam ile alakası olamaz…”**
Şiddeti kutsayan, vahşeti takdis eden savaşta da olsa ahlak tanımayan, toplumlara soykırım uygulayan, Peygamber mezarlarını tahrip etmeyi ibadet sayan bir anlayışın İslam’dan, İslam’ın bir mezhebinden neşet ettiğini kimse söyleyemez.
**
“Başka bir milletin toprakları üzerinde, başka bir ülkenin kurulması tam da böyle bir Tevrat yorumundan kaynaklanmıştır…”**
Aslında insanlık bu tür din yorumlarına çok da yabancı değildir. Neredeyse bir asra yakındır İslam dünyasındaki bütün şiddetlerin, olumsuzlukların sebebi olarak gösterilen, bizatihi başka bir milletin toprakları üzerinde, başka bir ülkenin kurulması tam da böyle bir Tevrat yorumundan kaynaklanmıştır.
**“Yeryüzüne barış getiren İslam’ın yeryüzünde barışı tehdit eder hale getirilmesini sadece IŞİD ile izah etmek doğrusu insanların aklıyla alay etmek anlamına gelir…”**
Dini metinlerle hayat arasında doğru ilişki kurmak, Peygamberimiz’i, Kur’an-ı doğru anlamak son derece önem arz etmektedir. Bugün küresel ölçekte İslam’la ilgili artık yaşanan en büyük sorun sanki bir irade şunu istiyor, İslamiyet’in herhangi bir ülkedeki varlığı, bir güvenlik ve bir meşruiyet sorununa dönüşsün. Maalesef bu artık üzülerek belirteyim yeryüzüne eman getiren bir dinin varlığı, bir güvenlik tehdidi olarak görülmeye başlandı. Yeryüzüne barış getiren İslam’ın varlığı yeryüzünde barışı tehdit eder hale getirildi. Bunu sadece IŞİD ile Boko Haram’la izah etmek doğrusu insanların aklıyla alay etmek anlamına gelir. Bunların dahili hem de harici sebepleri üzerinde düşünülmesi gerekir.
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.