Başarılı Anne-Baba Çocuk İlişkisi Nasıl Olmalı?

0

BEĞENDİM

0

 Ana-baba, öncelikle çocuklarının içinde bulunduğu gelişim dönemini iyi bilmelidir ve çocuklarını tanıyarak ise başlamalıdır. Ana-baba, çocuklarının kendi çocukluk dönemlerinde olmadığı gibi, kardeşlerinden ve arkadaşlarından farklı, bağımsız, kendine özgü zeka ve kişilik özellikleri olan bir birey olduğu gerçeğini unutmamalıdır. Önceki dönemlerde belki liseyi okumak yeterli iken bugün üniversite mezunları iş bulmakta zorlanıyorsa o zaman günümüz anne-babalarının seni üniversite okutmuyorum deme hakkı yoktur. İmkânlar ölçüsünde okutmak durumundadır.

Anne ve babanın çocuklarında görmek istedikleri davranışı, ya da neyin doğru neyin yanlış olduğunu öğretebilmeleri için, gerek kendi aralarında gerekse çocuklarına yönelttikleri davranışlarında dengeli, tutarlı ve kararlı olmaları gerekir. Anne-baba çocuklarının yapmasını istemediği bir işi kendi yapmamalıdır. Mesela bir baba sigara içiyor ve çocuğundan da sigara içmemesini istiyorsa orada tutarsızlık vardır ve burada babanın söylediği sözlerde tesirli olmaz. Anne-babanın güvenli bir çocuğa sahip olabilmeleri için, önce kendilerine, sonra birbirlerine, ardından da çocuklarına güvenmeleri gerekir. Anne-baba birbirine güvenmiyorsa yani o ailede güven bunalımı varsa o ailede çocukta anne ve babaya güvenmez.

Anne-baba çocuğundan yaşı ve yeteneklerine uygun isteklerde bulunmalı, çocuğu hayal kırıklığına uğratacak, yaşının üstünde beklentiler içine girmemelidirler. Hikâye veya roman okuması gereken ortaokul öğrencisine üniversite mezununun okuması gereken kitapları okutmak o öğrencideki okuma şevkini öldürecektir. Mesela bir çocuğun ilgi alanları, kapasitesi aşağı-yukarı bellidir. Üniversiteyi kazanma ihtimali zayıf olan bir çocuğa doktor ol evladım demek mantıksızlıktır. Çocuğun ilgi ve yeteneği onun yönlendirilmesinde esas alınmalı, ana-babanın tutkuları imkânlar ölçüsünde dikkate alınmalıdır. Mesela mühendis olmak isteyen bir çocuğa tıp oku evladım tavsiyesinde bulunulabilinir veya öğretmenlerinin rehberliği, çocuğun derslere ilgisi gibi sebeplerden de yönlendirmelerde istifade edilebilir.

Anne-baba öncelikle çocuğunu bağımsız bir birey olarak kabul eden, ona sevgi ile yaklaşan ve olumlu ilişki kurmaya çalışan kişiler olmalıdırlar. Bilinmelidir ki, sevgi temeline dayanan eğitim, sağlam ve başarılı eğitimdir. Anne-baba, soyut düzeyde uyarı yerine, somut düzeyde fiili temel almalıdır. Anne-baba öyle bir ortam hazırlamalıdır ki, çocuk sanki her zaman anne ve babası yanındaymış gibi kendini güvenli ve hiç yanında değilmiş gibi özgür hissetsin. Böyle bir aile ortamı çocuğun kendine özgü anlayış ve düşüncesini ifade etme olanağı sağlar. Buna karşın sağlıksız bir aile, çocuğun nasıl algılaması, düşünmesi ve davranması gerektiğiyle ilgilenir. Çünkü bu ana-baba için, çocukları belirli bir kalıba sokmak, onu bağımsız olarak gelişmesinden daha önemlidir. Anne-baba, çocuğunun kişiliğine saygı duyan, benlik saygısı üstün kişiler olmalıdır ki, çocuklarının benlik saygısı da üstün olabilsin.

Anne-babalar kendi kendini yönetebilen bireyler yetiştirmek için gerekli psiko-sosyal ortamı hazırlamalıdırlar. Bunun için de aşırı koruyucu yaklaşımdan kaçınarak çocuğun kendi kendini yöneten bir birey olmasına fırsat verilmelidirler. Çocuğa yeterli düzeyde desteğin sağlandığı bu ortamda anne-babanın sağladığı disiplin ve eğitimin nitelikleri olumludur. Çocuğun istemi hiçbir zaman engellenmez. Aşırı davranışları anlayışla karşılanır ve yumuşak bir biçimde düzeltilir. Böyle bir esnek ortamda çocuk cesaretli ve topluma uyumlu bir insan olarak yetişir. Yaşamını yapıcı çabalar üstüne kurmayı öğrenir. Başarılı anne-babalar, çocuğun ihtiyaçlarını sezen, onlara uygun yanıtlar veren, aşırı hoşgörülü veya katı olmayıp, çocuğa karşı esnek bir yaklaşım içinde olan, davranışlarında belirli bir kararlılık ve devamlılık sağlayan, karşı çıkmadan önce her zaman çocuğunun isteklerini dinleyen anne-babalardır.

Başarılı anne-babalar, çocuğunun kendi kendisini denetlemesini ya da ahlak gelişimine ortam hazırlayan, çocuktaki sorumluluk duygusunu geliştiren, olayların sonuçlarıyla onları baş başa bırakan, onlara hak ve özgürlüklerinin sınırını öğreten, çocuklarına korku silahını çevirmeksizin, kendi kendilerini disipline eden ve düşüncelerini özgürce anlatabilen birer birey olarak yetişmelerine imkan hazırlayan kimselerdir. Kısacası, anne-baba, çocuğa sevgi veren, girişim yeteneğini ve özgüvenini kazanabilmesi için onu destekleyen kişiler olmalıdırlar.