Araçlarda farz namazların kılınması uygun mu?

0

BEĞENDİM

0

**BEDİRHABER-** ‘Ulaşım araçlarında namaz kılınabilir mi?’ sorusuna **Din İşleri Yüksek Kurulu **tarafından verilen cevap şu şekilde; “Hayvan üzerinde, otomobil, uçak ve trenlerde nafile namaz kılınabilse de farz namazların kılınması uygun değildir. Çünkü burada kılınan **namaz**da bazı farzlar tam olarak yerine getirilemez.”

**Ulaşım araçlarında farz veya nafile namazlar kılınabilir mi?**

Hayvan üzerinde veya otomobil, otobüs, uçak ve tren gibi ulaşım araçlarında nafile **namaz kılmak** **caiz** ise de, normal durumlarda **farz namaz**ların kılınması uygun görülmemiştir. Çünkü söz konusu ulaşım araçlarında namaz kılındığı takdirde namazın kıyam, rükû, secde ve istikbal-i kıble gibi farzlarını yerine getirme imkanı yoktur. Nitekim **Rasûlüllah** (s.a.s.), **nafile namaz** kılarken bineği hangi istikamete dönerse dönsün bineği üzerinde namaz kılardı. Farz **namaz** kılmak istediğinde ise bineğinden iner ve kıbleye dönerek namazını kılardı. (Buhârî, Salât, 31)

Cana ve mala zarar gelmesi korkusunun bulunduğu hallerde veya yerin çamurlu olması ya da** namaz** kılacak uygun bir yerin bulunmaması gibi zaruret hallerinde, binek üzerinde **farz namaz** kılmak da caiz görülmüştür. (Kâsânî, Bedaiu’s-Sanâi’, I, 108)

**Hz. Peygamber** zamanında ve müctehit **imam**lar döneminde günümüzdekine benzer nakil araçları yoktu. O zaman mevcut olan nakil araçları hayvan ve gemiydi. Genelde insanlar kendi hayvanları ile seyahat ederler ve diledikleri zaman durup, istedikleri zaman yollarına devam edebilirlerdi. Onun için, namazı hayvan sırtında kılma zorunlulukları yoktu. Gemide seyahat edenler ise, gemi duruyor ise normal yerde kılıyorlarmış gibi, kıbleye dönerek rükû ve secdeyi yaparak namazlarını kılarlardı. Gemi hareket halinde ise, yapabiliyorlarsa ayakta rükû ve secdeyi yaparak, geminin hareketine göre kıbleye doğru dönerek kılarlar, buna güçleri yetmezse oturdukları yerden rükû ve secdeyi yaparak kılarlardı. (Alauddin es-Semerkandî, Tuhfetü’l-fukahâ, I, 156; Kâsânî, Bedaiu’s-Sanâi’, I, 453) Günümüzde, tren ve uçak ile seyahat edenler de, **namaz** vaktinde aracı durdurma imkânına sahip olmadıkları için, **namaz**larını aynen gemide imiş gibi kılabilirler. **Namaz**a başladıklarında imkan ölçüsünde kıbleye yönelirler; aracın hareketine göre, güçleri yettiğince kıbleye dönmeye çalışırlar. Rükû ve secdeyi ima ile yaparlar. Otobüs ile seyahat edenler ise öncelikle aracı durdurmaya çalışırlar. Bu mümkün olamazsa aynen uçak ve tren yolcuları gibi hareket ederler.

Yolcuların **namaz** kılmakta uygulayabilecekleri diğer bir yöntem de **namaz**ları cem ederek kılmalarıdır.Cem yalnızca öğle ile ikindi ve akşam ile yatsı namazları arasında olabilir. Öğle ile ikindinin cemi, ikindiyi öğle vaktinde öğle namazından sonra (cem-i takdim) ya da öğleyi ikindi vaktinde ikindi **namaz**ının öncesinde kılmak (cem-i tehir) şeklinde yapılabilir. Akşam ile yatsının cemi de yatsıyı akşam vaktinde akşam namazından sonra (cem-i takdim) ya da akşamı yatsı vaktinde yatsı namazından önce kılmak (cem-i tehir) şeklinde yapılabilir.Cem edilecek **namaz**lar ara verilmeksizin peş peşe kılınır. Ayrıca cem-i takdim halinde birinci **namaz**a başlarken, cem-i tehir halinde ise birinci namazın vakti içinde cem yapmaya kalben niyet edilir.