Aile içi iletişim

0

BEĞENDİM

0

وَالَّذينَ اسْتَجَابُوا لِرَبِّهِمْ وَاَقَامُوا الصَّلٰوةَۖ وَاَمْرُهُمْ شُورٰى بَيْنَهُمْۖ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَۚ

Muhterem Müslümanlar! Hutbemiz, Aile İçi İletişimde İstişarenin Rolü ve Önemi hakkındadır.Herhangi bir mevzuda karar alınmadan önce, taraflar arasında meselenin enine-boyuna konuşulması, fikir alış-verişinde bulunulması, en isabetli kararın birlikte alınması ve uygulanmasına İstişare denir. Bir arada yaşamanın ve aynı mekânı paylaşmanın beraberinde getirdiği hakları yerine getirmek, ancak istişare ile mümkündür.Aile içi sağlıklı iletişimde, gerekli temel disiplinlerden biri de istişaredir. İstişare; ailede en doğru ve isabetli kararın birlikte alınmasını temin ederek, yuva saadetini sürdürmeye vesiledir.Dünden bugüne ev ve aile hayatında, muhatapların ihtiyaç ve hassasiyetleri gözetilmeden alınan tek taraflı kararlar, aile içi iletişime çok büyük zarar vermiştir. İstişareyi önemsemeyen fertler, onu uygulamayan aile ve toplumlar gerçek huzuru yakalayamamışlardır.Kur’ân İstişareyi Emreder:Başta okuduğumuz âyet-i kerimede müminlerin vasıfları anlatılırken mealen; “Onlar öyle kimselerdir ki Rab’lerinin çağrısına kulak verip namazı hakkıyla eda ederler. İşlerini istişare ile yürütür, kendilerine nasip ettiğimiz imkanlardan hayırlı işlerde sarf ederler.” (Şûra Sûresi, 42/38) buyurulmaktadır. Müminlerin iman, teslimiyet, ibadet ve infak sıfatlarının arasında meşveret prensibinin de sayılması, “istişarenin”, fert, aile, toplum ve devlet adına mühim bir esas olduğunu açıkça göstermektedir.Yine Kur’ân’da, Uhud savaşında yaşanan büyük sarsıntının ardından indirilen ayetlerde, her şeye rağmen Resûlüllah’a “…Dön onlarla yeniden durumu istişare et.” emrinin gelmesi de en sıkıntılı zamanlarda bile isabetli çözümün istişarede olduğunu ifade etmektedir. (Âl-i İmran Sûresi, 3/159)Kur’ân’ın istişare emrine en çok riayet eden kimse, şüphesiz Allah Resûlü idi. O gerek Mekke’de gerekse Medine’de hakkında vahiy gelmeyen meseleleri, ashabıyla istişare ederek çözüme kavuşturur ve onlara da böyle yapmalarını tavsiye ederdi. Böyle yaparak onlara hem başkalarının fikrilerinden istifade etme yolunu öğretiyor hem de onları çözümün bir parçası haline getiriyordu.O, Evlilik Öncesi de İstişareyi Tavsiye EdiyorduPeygamber Efendimiz (aleyhisssalâtü vesselam), kendisi de kızlarının evliliği hususunda Hz. Hadîce validemizle ve kızlarıyla istişare ederek karar vermişti. Mesela, Hz. Ali, Fatıma’ya talip olunca kızıyla istişare edip fikrini almıştı. O, bu evliliği onaylayınca Efendimiz de nikahlarını kıymıştı. (İbn-i Sa’d, Tabakât, X/15)webAllah Resûlü’nün beyanıyla, “Kadınlar, erkeklerin ‘Şakîk’i” yani bir bütünü meydana getiren iki parçadan her biri, diğerinin tamamlayıcısı ve diğer yarısıdırlar. (Ebu Davud, Taharet 95) Taharet 82) Dolayısıyla kadın ve erkek, bu hadisin rehberliğinde hareket etmeli ve aile hayatında birbirlerine yardımcı ve tamamlayıcı olmalıdırlar.Allah Resûlü (sallallahu aleyhi ve sellem), ferdî, ailevî ve idari meselelerini, kadın-erkek ayırımı gözetmeden, ilgili ve yetkili kimselerle meşveret etmiştir. Dolayısıyla istişare de ölçü cinsiyet değil ehliyet ve liyakattir.Aile içi istişare ile alınan karar, ortak karardır. Dolayısıyla bu kararın uygulanması da birlikte temin edilmelidir. Bazen eşler istişarede ortak bir karara varamayabilirler. Bu durumda mesele daha çok yuvanın içini ilgilendiriyorsa erkek, kadının görüşüne meyledebilir. Konuşulan konu daha çok dışarıyla ilgiliyse o zaman da kadın, erkeğin görüşüne meyledebilir. En doğru ve en isabetli zannettikleri görüşlerinde buluşamayan çiftler, doğruyu ya da orta yolu bulma adına “kur’a çekme sünnetine” başvurabilirler. Aksi takdirde eşlerin birbirlerine doğrularını dayatması iletişime büyük zararlar verecektir. Şûrayı yuvadan kovan kişi, aile müessesini ayakta tutamaz.Aile içi istişarenin bir katkısı da çocuklaradır. İstişare, ortamında büyüyen çocuklar şûraya daha açık olarak yetişir. Anne ve babalarını, yuvaya ait meseleleri tartışarak değil aralarında yaptıkları istişarelerle çözdüklerini gören çocuklar, istişare etmeyi öğrenir ve zamanla bunu ahlak haline getirirler. Bunun sorumluluğunda ve bilincinde olan ebeveynler mutlaka çocuklarını ilgilendiren konularda, şûra halkasına onları da dahil etmelidirler. Bunun aksine uzun uzun tartışmalara ya da kavgalara şahit olan çocuklar, tartışmayı ve şiddeti öğrenir. Çocuklarımızı biz yetiştiririz. Onları dinlersek onlarda dinlemeyi öğrenir, kızarsak kızmayı, bağırırsak bağırmayı öğrenirler.Yüksek sesle, kızarak, bağırarak, kendi fikirlerini çok değerli görerek konuşanlar, aile fertleri ile istişare edemezler.Tatlı dilli, samimi, yumuşak bir dil ve üslupla konuşmamız istişare sünnetini eda edebilmemiz için çok önemlidir.İstişarede önemli bir hususta dinlemektir. Dinlemeyi bilmeyenler istişare yapamazlar. Efendimiz muhataplarını dinlerken bütün vücuduyla onlara yönelirdi.İstişarede önemli bir başka hususta anlamaktır. Anlama gayreti olanlar ancak anlar. Psikologlar savunmacı dinlemeyle dinleyenler, anlayamaz derler. Cevap yetiştirmek için dinleyenler dinleyemezler ve istişare edemezler.Sadece akılla şûrâ’da mesele çözülmez. Kalpteki sevgi, şefkat, kardeşlik duyguları devreye girerek akıl ve kalb bütünleşerek çözüm aranmasıyla şûrâ’da çözüm bulunur.Kıymetli Müminler!Efendimiz (s.a.s) nurlu beyanlarının birisinde: “İstişare eden pişman olmaz.” buyurur. (Heysemî, Mecmau’z- Zevaid, II) Dolayısıyla içtimaî hayatının yanında yuvada da ilişkilerini istişare sünneti üzerine bina eden bir kimse, pişmanlık yaşamayacağı gibi eşine ve aile bireylerine de pişmanlık yaşatmayacaktır.İnsanların ferdî, ailevî ve içtimaî hayatlarındaki saadetlerinin anahtarı meşverettir. Bu sünneti yuvalarına ve ilişkilerine hâkim kılan kimseler, oluşturdukları birlik, beraberlik, güven ve sevgi atmosferiyle yaşadıkları mekanları cennetlere çevirebilir ve birbirinin cenneti haline gelebilirler.Rabbimiz, istişare ile yuvalarımızı cennetten bir köşe yapabilmeye, bizleri muvaffak eylesin.

Derleyen Erdal ATAK